Kapituła Międzynarodowego Bookera ogłosiła krótką, „bardzo sexy” listę nominowanych do nagrody
Jurorzy Międzynarodowej Nagrody Bookera zaprezentowali sześć książek-finalistek nominowanych do tegorocznej edycji wyróżnienia. Jak powiedziała przewodnicząca kapituły, Leïla Slimani, „to bardzo fajna, bardzo sexy lista”.
Międzynarodową Nagrodę Bookera przyznaje się książkom beletrystycznym napisanym w dowolnym języku, które przetłumaczono na język angielski i opublikowano w Wielkiej Brytanii lub Irlandii. Spośród 134 tytułów zgłoszonych w tym roku jurorzy wybrali w marcu długą listę 13 nominowanych tytułów. Teraz do finału zakwalifikowali 6 z nich. W gronie tym są 2 debiuty, pierwsze w historii nominacje dla książek tłumaczonych z języka bułgarskiego i katalońskiego, a także powieść, która czekała na angielski przekład prawie 20 lat.
„Chcieliśmy, aby każda książka była zaskoczeniem i broniła się sama. Wszystkie te książki są śmiałe, wywrotowe, na swój ładny sposób przekorne. Wiele z nich ma w sobie coś tajemnego. Czuję też, że są to książki sensualne, w których ważna jest kwestia ciała. Jak to jest mieć ciało? Jak pisać o doświadczeniu ciała? Nie są to książki abstrakcyjne czy teoretyczne, wręcz przeciwnie, bardzo przyziemne, o ludziach, miejscach, momentach” – komentuje przewodnicząca jury, Leïla Slimani.
„W literaturze niezwykłe jest to, że kiedy powieść odnosi sukces, to działa na każdego i wszędzie. Jest coś naprawdę magicznego w opowiadaniu historii. Dużą radość sprawiło nam czytanie książek z tej listy. Daliśmy się wciągnąć w te historie, olśnić nimi, zafascynować i właśnie tymi emocjami chcemy się dzielić. Bardzo się cieszę, że mogę zaoferować czytelnikom tę listę – listę niezwykle różnorodną, na której znajdą poezję, fantastykę, erotyzm i metafizykę” – dodała Slimani.
Oto finaliści Międzynarodowej Nagrody Bookera 2023 (w kolejności alfabetycznej według nazwiska autora):
- Eva Baltasar (Katalonia/Hiszpania) „Boulder”, tłumaczenie z katalońskiego Julia Sanches – opowieść o macierzyństwie w queerowym związku i dylematach związanych z poświęceniem niezależności na rzecz intymności,
- Cheon Myeong-kwan (Korea Południowa) „Whale”, tłumaczenie z koreańskiego Chi-Young Kim – przygodowo-satyryczna książka o trzech kobietach z południowokoreańskiej wioski, rzucająca nowe światło na zmiany, jakich doświadczyła Korea podczas szybkiego przejścia od społeczeństwa przednowoczesnego do postmodernistycznego,
- Maryse Condé (Francja) „The Gospel According to the New World”, tłumaczenie z francuskiego Richard Philcox – czerpiąca z tradycji realizmu magicznego historia podróży Baby Pascala, okrzykniętego dziecięciem Bożym, w poszukiwaniu prawdy o swoim pochodzeniu i sensu własnej misji,
- GauZ’ (Wybrzeże Kości Słoniowej) „Standing Heavy” (w Polsce wydana jako „Stanie płatne”), tłumaczenie z francuskiego Frank Wynne – pełna cynizmu i czarnego humoru powieść o sekretach zawodu ochroniarza w Paryżu z perspektywy czarnych imigrantów pochodzących z Afryki,
- Georgi Gospodinow (Bułgaria) „Time Shelter” (w Polsce wydana jako „Schron przeciwczasowy”), tłumaczenie z bułgarskiego Angela Rodel – prowokująca do myślenia, makabryczna i niepozbawiona humoru opowieść o osobliwym wynalazcy, który wędruje w czasie i niesie innym pomoc w wyjątkowej klinice przeszłości, gdzie pacjenci mogą wrócić wspomnieniami do szczęśliwych chwil spośród wszystkich minionych dekad XX wieku,
- Guadalupe Nettel (Meksyk) „Still Born”, tłumaczenie z hiszpańskiego Rosalind Harvey – historia dwóch przyjaciółek, które podzielają niechęć do „kajdan” macierzyństwa, ale odkrywają, że życie ma wobec nich inne plany.
Finałowe tytuły ogłoszono podczas Londyńskich Targów Książki. Zwycięzcę lub zwyciężczynię Międzynarodowej Nagrody Bookera 2023 poznamy podczas ceremonii zapowiedzianej na wtorek 23 maja. Autor i tłumacz nagrodzonej książki podzielą między siebie 50 tysięcy funtów. Z kolei autorzy i tłumacze wszystkich książek zakwalifikowanych do finału otrzymają do podziału 5 tysięcy funtów.
Międzynarodowa Nagroda Bookera ma na celu zachęcanie Brytyjczyków do wydawania i czytania wartościowych dzieł z całego świata. Jak wynika z danych zebranych przez Nielsen dla Fundacji Nagrody Bookera, w Wielkiej Brytanii po literaturę tłumaczoną sięgają częściej młodsi czytelnicy. W 2022 roku osoby w wieku poniżej 35 lat kupiły prawie połowę (dokładnie 48,2 proc) wszystkich tłumaczonych książek beletrystycznych. Najchętniej po tego typu lektury sięgali Brytyjczycy w wieku od 25 do 34 lat (24,9% wszystkich zakupów), a na drugim miejscu były osoby w wieku od 13 do 24 lat (17,3 proc. zakupów).
Raport zwraca uwagę, że ten odsetek wśród młodych rośnie. Przykładowo w grupie wiekowej od 25 do 34 lat nastąpił wzrost z 21 proc. w 2021 roku do 24,9 proc. w 2022 roku. Przeciwna tendencja widoczna jest wśród starszych czytelników (w wieku od 60 do 84 lat) – w 2021 roku kupowali 20,9 proc. tłumaczonej beletrystyki, a w 2022 roku już tylko 13,2 proc. Co ciekawe, 48 proc. kupujących książki beletrystyczne w przekładzie to mężczyźni. Tymczasem w grupie nabywców beletrystyki ogółem (włącznie z angielską) stanowią jedynie 32 proc.
[am]
fot. The Booker Prize Foundation
Kategoria: newsy
