Javier Marías nie żyje. Hiszpański pisarz zmarł na obustronne zapalenie płuc
Javier Marías, jeden z najwybitniejszych hiszpańskich powieściopisarzy, regularnie wymieniany jako kandydat do literackiej Nagrody Nobla, zmarł w niedzielne popołudnie w Madrycie. Za dziewięć dni skończyłby 71 lat.
Jak przekazał hiszpański dziennik „El Mundo”, Marías zmarł w Szpitalu Uniwersyteckim Fundacji im. Jiméneza Diaza, gdzie przebywał od kilku miesięcy z powodu problemów wynikających z obustronnego zapalenia płuc. Przez jakiś czas pisarz znajdował się w śpiączce, jednak 14 sierpnia jego rodzina rozesłała krótką notatkę do mediów za pośrednictwem wydawnictwa Penguin Random House, wyjaśniając, że autor trylogii „Twoja twarz jutro” jest „w trakcie procesu zdrowienia”. W ostatnich tygodniach ciężka choroba płuc jednak się nasiliła. Marías zostanie poddany kremacji w Madrycie, swoim rodzinnym mieście.
Wiadomość o śmierci pisarza skomentował m.in. premier Hiszpanii, Pedro Sánchez. „To smutny dzień dla literatury hiszpańskiej” – oświadczył na Twitterze. „Opuścił nas Javier Marías, jeden z wielkich pisarzy naszych czasów. Jego ogromny i będący dowodem talentu dorobek zawsze będzie fundamentalną częścią naszej literatury” – dodał.
Javier był czwartym z pięciorga dzieci filozofa Juliána Maríasa oraz nauczycielki i tłumaczki Dolores Franco. Część swojego dzieciństwa spędził z rodziną w Stanach Zjednoczonych, ponieważ jego ojciec za udział w wojnie domowej po stronie republikanów po zwycięstwie zwolenników generała Franco był przez kilka miesięcy więziony, a potem zakazano mu pracy na uniwersytecie. Mały Javier mieszkał m.in. w Massachusetts, gdzie jego ojciec był profesorem. Przebywając w domu poety Jorge Guilléna, za sąsiada miał Vladímira Nabokova, którego utwory później tłumaczył, a jego samego sportretował w tomie „Pisane życia”.
Jako pisarz zadebiutował w wieku 19 lat powieścią „Los dominios del lobo”, jednym z nielicznych swoich dzieł napisanych „rankiem” (uważał się za pisarza „wieczornego”) w paryskim mieszkaniu swojego wuja, filmowca Jesúsa Franco, dla którego tłumaczył scenariusze o Drakuli. Przez lata łączył pisanie z nauczaniem na Uniwersytecie Complutense w Madrycie i tłumaczeniem książek anglojęzycznych pisarzy.
Przełomem w jego karierze była ósma powieść, „Serce tak białe”, wydana po raz pierwszy w 1992 roku. Przetłumaczona na język polski w 2000 roku przez Carlosa Marrodana książka to kryminał bez morderstwa, zbudowany na kanwie misternie utkanej sieci celnych życiowych refleksji. Narratorem i głównym bohaterem jest tłumacz Juan Ranz, który podczas podróży poślubnej zaczyna zastanawiać się nad swoim małżeństwem i tajemniczą śmiercią ciotki. Próba rozwikłania zagadki stanowi główną oś książki.
„Serce tak białe” odniosło wielki sukces komercyjny i przyniosło Maríasowi uznanie krytyków. Tylko w ciągu pierwszych czterech lat sprzedano na całym świecie 2,3 miliona egzemplarzy powieści. Za jego najambitniejszy literacki projekt uchodzi trylogia „Twoja twarz jutro” publikowana między 2002 a 2007 rokiem.
Marías był laureatem kilku międzynarodowych nagród za beletrystykę, w tym jednego z najwyższych europejskich wyróżnień za całokształt twórczości, Prix Formentor. W 2012 roku odrzucił jednak nagrodę literacką w wysokości 20 tysięcy euro przyznawaną przez hiszpańskiego Ministra Kultury, ponieważ nie chciał otrzymywać publicznych pieniędzy.
Po tym jak Camilo José Cela otrzymał w 1989 roku literacką Nagrodę Nobla, to właśnie Marías aż po dziś dzień uchodził za czołowego hiszpańskiego kandydata do zdobycia wyróżnienia Akademii Szwedzkiej.
[am]
fot. Louisiana Channel
Kategoria: newsy
