Efekty koronawirusa: wzrasta sprzedaż książek o wirusach i epidemiach, zyskują księgarnie online, wiele targów odwołano, zmiany również w Polsce

6 marca 2020


Koronawirus z Chin wciąż się rozprzestrzenia, co znajduje odbicie w wielu branżach gospodarki. Sektor książki nie jest wyjątkiem i też zaczyna odczuwać zmiany. Jak zawsze w tego typu przypadkach jedni korzystają, a inni ponoszą straty.

Od czasu, gdy koronawirus nie schodzi z pierwszych stron gazet, wydawcy, księgarze i dystrybutorzy dostrzegają zwiększone zainteresowanie książkami poświęconymi wirusom i epidemiom. We Włoszech, gdzie odnotowano najwięcej zachorowań, „Dżuma” Alberta Camusa wspięła się z 71. na 3. miejsce na liście bestsellerów księgarni internetowej Ibs.it, a „Miasto ślepców” José Saramago może poszczycić się wzrostem sprzedaży o około 180% i 5. pozycją w rankingu włoskiego Amazona.

Ten sam trend zauważalny jest we Francji. Jak podaje Edistat, sprzedaż „Dżumy” wzrosła tam o około 300%, osiągając szczytową wielkość 1600 egzemplarzy sprzedanych tylko w ostatnim tygodniu stycznia. Z dodrukiem angielskiego przekładu książki śpieszy się również Penguin, ponieważ nie miał już na magazynie ani jednego egzemplarza. Wydawnictwo podało, że w ostatnim tygodniu lutego powieść Camusa odnotowała wzrost sprzedaży o 150% w stosunku do tego samego okresu w 2019 roku.

Podobnie rzecz się ma z powieścią „Bastion” Stephena Kinga, która opisuje świat zdziesiątkowany przez zmutowanego wirusa. Wydawnictwo Hodder oświadczyło, że sprzedaż internetowa papierowego wydania książki wzrosła od poniedziałku o 163%, a sprzedaż e-booka o 58%. Dużym zainteresowaniem cieszy się również książka „Oczy ciemności” Deana Koontza, w której (przynajmniej w nowszych angielskich wydaniach i jedynym polskim przekładzie) pojawia się broń biologiczna w postaci wirusa stworzonego w chińskiej miejscowości Wuhan, gdzie pojawiły się pierwsze przypadki choroby COVID-19.

A jak sytuacja wygląda w Polsce? Dystrybutor książek OSDW Azymut podaje, że w porównaniu do roku ubiegłego w okresie od 17 lutego do 5 marca sprzedał co najmniej pięć razy więcej egzemplarzy słynnej powieści Alberta Camusa. W tym czasie książkę francuskiego noblisty w przekładzie Joanny Guze (wyd. PIW) zamawiały najczęściej księgarnie stacjonarne i księgarnie internetowe, co oznacza, że nagły wzrost sprzedaży jest najprawdopodobniej związany z pojawieniem się nowej odmiany koronawirusa. Wcześniej „Dżuma” – jako lektura szkolna – była kupowana głównie przez biblioteki. W ciągu ostatnich dwóch tygodni na listę bestsellerów dystrybutora trafiła również „Dżuma” w formie audiobooka oraz takie tytuły jak „Miłość w czasach zarazy” Gabriela Garcíi Márqueza czy „Wirusologia” – podręcznik akademicki Wydawnictwa Naukowego PWN przedstawiający najnowsze teorie dotyczące pochodzenia, ewolucji i zwalczania wirusów.

Widmo zagrożenia epidemiologicznego powoduje jednak również straty. Organizatorzy targów książki w Londynie, Paryżu, Lipsku i Bolonii ogłosili, że rezygnują z tegorocznych edycji wydarzeń. W wielu przypadkach prace przygotowawcze były już na ostatnim etapie. Przykładowo Londyńskie Targi Książki miały odbyć się w dniach od 9 do 11 marca, a w Lipsku – od 12 do 15 marca. „Rzeczywiste i przewidywane skutki koronawirusa stają się widoczne we wszystkich aspektach naszego życia, zarówno tutaj, w Wielkiej Brytanii, jak i na całym świecie: wielu uczestników naszych targów boryka się z ograniczeniami dotyczącymi podróżowania. Przestrzegamy wytycznych rządu i stale współpracujemy z organami zdrowia publicznego i innymi organizacjami. Dlatego z niechęcią, ale musieliśmy podjąć decyzję o rezygnacji z tegorocznego wydarzenia” – napisali w oświadczeniu organizatorzy Londyńskich Targów Książki. Podobne informacje pojawiły się również na stronach pozostałych imprez.

Również goście, którzy przybędą na rozpoczynające się dzisiaj Poznańskie Targi Książki, odczują efekty podjętych środków ostrożności. W porozumieniu z władzami województwa wielkopolskiego organizatorzy postanowili zrezygnować ze wszystkich spotkań z autorami zagranicznymi. Do Poznania nie przyjedzie więc czeski autor Marek Šindelka, który miał promować swój zbiór opowiadań „Mapa Anny”. Zabraknie również Oleha Poliakova i Jana Corneliusa. Jeśli możliwości techniczne pozwolą, wydawcy będą mogli przeprowadzić rozmowy z tymi autorami za pośrednictwem komunikatorów internetowych. Wciąż aktualne są też spotkania z polskimi pisarzami, dlatego każdy, kto ma czas i ochotę, zapraszany jest do odwiedzenia terenu Międzynarodowych Targów Poznańskich, gdzie odbywa się wydarzenie.

Warto nadmienić, że nie wszystkie imprezy zostały odwołane. Odbywające się w Brukseli w dniach od 5 do 8 marca targi miały miejsce. Również zapowiedziane w Polsce na drugą połowę marca Warszawskie Targi Fantastyki i Gdańskie Targi Książki mają odbyć się zgodnie z terminarzem.

Z uwagi na to, że w obliczu zagrożenia koronawirusem ludzie są mniej skłonni do uczęszczania w miejsca publiczne, straty odnotowują gdzieniegdzie również kina czy księgarnie stacjonarne. W Chinach przez pewien czas wiele księgarni (np. wszystkie odziały sieci Xinhua i Shanghai Book City w Szanghaju) tymczasowo zamknięto. Obecnie dużo z nich z powrotem funkcjonuje, ale pozwalają wejść jedynie tym klientom, którzy noszą maskę, dają sobie sprawdzić temperaturę, umyją ręce i pokażą kod QR potwierdzający ich stan zdrowia. Według Włoskiego Stowarzyszenia Wydawców (AIE) włoski rynek książki zanotował w ubiegłym tygodniu 25% spadku, a regiony najbardziej dotknięte koronawirusem, jak Lombardia, Emilia-Romania czy Wenecja Euganejska, nawet 50% i więcej. Wszystko wskazuje na to, że korzyści z tego czerpią gracze cyfrowi. Wzrasta popularność m.in. platform z filmami czy księgarń online. Francuska firma Primento, będąca niezależnym dystrybutorem e-booków, pisze, że w lutym, który jest zazwyczaj gorszym miesiącem niż styczeń, tym razem sytuacja przedstawia się zgoła inaczej. Między drugą połową lutego i stycznia odnotowano wzrost sprzedaży o 14,3%.

[am]
fot. Ed Robertson/Unsplash
źródło: The Guardian, ActuaLitté, OSDW Azymut, The Bookseller, Wydawnictwo Afera

Tematy: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Kategoria: newsy