Doceniono ambasadorów polskiej literatury za granicą. Vera Verdiani i Abel Murcia z Nagrodą Transatlantyk
Po raz dwudziesty wręczono Nagrodę Transatlantyk, przyznawaną co roku wybitnym ambasadorom i ambasadorkom literatury polskiej za granicą. Z okazji jubileuszowej edycji wyróżnienia organizatorzy postanowili tym razem uhonorować nie jedną, lecz dwie osoby. Do grona laureatów dołączają w tym roku Vera Verdiani (Włochy) oraz Abel Murcia (Hiszpania).
Laureatem wręczanej przez Instytut Książki nagrody może zostać tłumacz, wydawca, krytyk lub animator życia kulturalnego, który własną pracą przysłużył się do zwiększenia obecności polskiej literatury w swoim kraju. W tym roku Nagrodą Transatlantyk po raz pierwszy w historii wyróżniono dwójkę laureatów.
Vera Verdiani (ur. 1935) jest jedną z najbardziej zasłużonych tłumaczek literatury polskiej we Włoszech. Urodziła się i nadal mieszka we Florencji. Ze względu na polskie korzenie ze strony matki od najmłodszych lat polski był jej drugim językiem. Kariera translatorska Very Verdiani trwa już niemal 70 lat. Przez ten czas jak nikt inny zdążyła zapracować na miano mistrzyni przekładu, a jej nazwisko od lat jest dla wydawców i czytelników gwarancją najwyższej jakości kunsztu oraz punktem odniesienia dla tłumaczy z różnych pokoleń.
Na język włoski przekładała m.in. „Mini wykłady o maksi sprawach” Leszka Kołakowskiego, słynny esej „Ponowoczesność jako źródło cierpień” Zygmunta Baumana, dramaty „Policja” i „Męczeństwo Piotra Oheya” Sławomira Mrożka, a także powieści „Cham” Elizy Orzeszkowej, „Popiół i diament” Jerzego Andrzejewskiego, „Madame” Antoniego Libery czy „Weiser Dawidek” Pawła Huellego. W swojej praktyce translatorskiej „zaprzyjaźniała się” z autorami, niejednokrotnie tłumacząc znaczną część ich twórczości. Takie literackie przyjaźnie zawarła m.in. z Witoldem Gombrowiczem (przełożyła na włoski m.in. dwa tomy „Dziennika”, „Ferdydurke”, „Pornografię” czy „Pamiętnik z okresu dojrzewania”) Ryszardem Kapuścińskim (dokonała przekładów m.in. „Cesarza”, „Hebanu”, „Wojny futbolowej”, „Imperium” i „Szachinszacha”), Gustawem Herlingiem-Grudzińskim (tłumaczyła m.in. „Białą noc miłości”, „Wyspę” i „Podzwonne dla dzwonnika”), a także Stanisławem Lemem (dzięki niej włoscy czytelnicy przeczytali „Głos Pana”, „Solaris”, „Śledztwo” i „Szpital przemienienia”).
Abel Murcia (ur. 1961) to ceniony i wyjątkowo aktywny tłumacz literatury polskiej na język hiszpański, który z Polską związany jest już od 40 lat. Uczył języka hiszpańskiego na Uniwersytecie Łódzkim i Warszawskim. Od 2019 roku po raz drugi sprawuje funkcję dyrektora Instytutu Cervantesa w Warszawie – wcześniej był dyrektorem krakowskiego i moskiewskiego oddziału. W latach 2013-2018 był jurorem Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego, a obecnie jest członkiem rady programowej Festiwalu Miłosza.
Swoje przekłady wydawał w różnych krajach hiszpańskojęzycznych. Jego tłumaczenia twórczości Wisławy Szymborskiej wydawane były w Hiszpani, Meksyku i Wenezueli, Tadeusza Różewicza – w Wenezueli, Olgi Tokarczuk – w Meksyku, zaś Stanisława Lema – w Hiszpanii. Dużą część jego dorobku translatorskiego stanowi poezja. Wydał antologię przekładów poezji polskiej autorów z roczników 1960-80 pt. „Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporánea”, w której znalazły się m.in. wiersze Marcina Świetlickiego, Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, Jacka Podsiadły, Miłosza Biedrzyckiego, Marzanny Bogumiły Kielar, Marcina Sendeckiego, Tomasza Różyckiego, Julii Fiedorczuk, Krzysztofa Siwczyka, Marty Podgórnik czy Agnieszki Wolny-Hamkało. Sam także jest poetą.
Historia Nagrody Transatlantyk sięga 2005 roku. Wówczas, podczas Kongresu Tłumaczy Literatury Polskiej, otrzymał ją Henryk Bereska, niemiecki tłumacz takich gigantów naszej literatury, jak Jan Kochanowski, Jarosław Iwaszkiewicz, Jerzy Andrzejewski, Stanisław Wyspiański, Cyprian Kamil Norwid i Tadeusz Różewicz. Wartość nagrody wynosi 10 tysięcy euro, każdy laureat otrzymuje również pamiątkowy dyplom oraz statuetkę autorstwa Łukasza Kieferlinga.
Do tej pory Nagrodą Transatlantyk uhonorowano tak cenione osobistości, jak Anders Bodegård (Szwecja), Albrecht Lempp (Niemcy), Ksenia Starosielska (Rosja), Biserka Rajčić (Serbia), Pietro Marchesani (Włochy), Vlasta Dvořáčková (Czechy), Yi Lijun (Chiny), Karol Lesman (Holandia), Bill Johnston (Stany Zjednoczone), Laurence Dyèvre (Francja), Constantin Geambaşu (Rumunia), Lajos Pálfalvi (Węgry), Antonia Lloyd-Jones (Wielka Brytania), Hendrik Lindepuu (Estonia), Ewa Thompson (Polska), Tokimasa Sekiguchi (Japonia), Silvano De Fanti (Włochy) i Hatif Janabi (Irak).
[am]
fot. Instytut Książki, Lisbeth Salas
Kategoria: newsy
