Długa lista nominowanych do Nagrody Bookera 2022, a na niej najmłodsza i najstarsza osoba w historii doceniona przez jury
Kapituła Nagrody Bookera ogłosiła długą listę nominowanych do tegorocznej edycji jednego z najważniejszych wyróżnień literackich w świecie anglojęzycznym. Wśród 13 książek, które mają szansę na statuetkę, znaleźć można m.in. baśń polityczną, przypowieść, historię fantastyczną, kryminał i thriller.
Wyboru jury dokonywało spośród 169 powieści napisanych przez autorów pochodzących ze Wspólnoty Narodów, Zimbabwe lub Irlandii w okresie od 1 października 2021 do 30 września 2022. „W ciągu ostatnich 7 miesięcy przeczytaliśmy i omówiliśmy 169 dzieł beletrystycznych, wszystkie napisane po angielsku – przez autorów i na tematy z całego świata. To 169 podróży do światów wyczarowanych i stworzonych jedynie za pomocą słów. Umiejętność, z jaką pisarze kształtują i utrzymują przy życiu te różnie wyobrażone światy oraz pozwalają innym w nich zamieszkać, była naszym głównym kryterium przy tworzeniu długiej listy 13 nominowanych książek” – powiedział Neil MacGregor, przewodniczący tegorocznej kapituły.
„Zadanie wyselekcjonowania ze 169 tych 13 było równie przyjemne, co żmudne. My, pięcioro jurorów, wnosimy do naszej lektury tak różne podejścia i doświadczenia, że pozostawieni samym sobie prawdopodobnie stworzylibyśmy pięć bardzo odmiennych list. Ale czytaliśmy te książki jako grupa, nie zgadzając się i dyskutując, porównując, przemyśliwując swoje zdanie i ponownie czytając. I wspólnie osiągnęliśmy niezwykły stopień konsensusu” – dodał Neil MacGregor.
Na długiej liście znalazły się zarówno pierwsza, jak i ostatnia książka, którą przeczytali jurorzy. Szansę na nagrodę ma pięciu mężczyzn i osiem kobiet. Wśród nich znalazła się najmłodsza nominowana w historii, którą jest 20-letnia Leila Mottley, a także najstarszy nominowany autor, Alan Garner, który w dniu gali nagrody będzie obchodził 88. urodziny. Wśród innych „rekordzistów” jest również najkrótsza książka, jaką kiedykolwiek nominowano – to 116-stronicowa „Small Things Like This” autorstwa Claire Keegan, która zdetronizowała 132-stronicową powieść „Offshore” Penelope Fitzgerald, uhonorowaną statuetką w 1979 roku.
Kapituła Nagrody Bookera wybrała 3 debiutujących powieściopisarzy: Maddie Mortimer, wspomnianą już Leilę Mottley i Selby Wynn Schwartz. Na długiej liście nie zabrakło też autorów, którzy już wcześniej zdobyli nominacje: NoViolet Bulawayo (w 2013 roku), Karen Joy Fowler (w 2014 roku), Graeme Macrae Burnet (w 2016 roku) i Elizabeth Strout (w 2016 roku). Większość, bo aż 8 nominowanych książek opublikowali niezależni wydawcy.
Oto długa lista nominowanych do Nagrody Bookera 2022 (autor w kolejności alfabetycznej wg nazwiska, kraj, tytuł książki):
- NoViolet Bulawayo (Zimbabwe) „Glory”,
- Hernán Díaz (Stany Zjednoczone) „Trust” – polska premiera w 2023 roku nakładem Wydawnictwa W.A.B.,
- Percival Everett (Stany Zjednoczone) „The Trees”,
- Karen Joy Fowler (Stany Zjednoczone) „Booth”,
- Alan Garner (Wielka Brytania) „Treacle Walker”,
- Shehan Karunatilaka (Sri Lanka) „The Seven Moons of Maali Almeida”,
- Claire Keegan (Irlandia) „Small Things Like These”,
- Graeme Macrae Burnet (Wielka Brytania) „Case Study”,
- Audrey Magee (Irlandia) „The Colony”,
- Maddie Mortimer (Wielka Brytania) „Maps of our Spectacular Bodies”,
- Leila Mottley (Stany Zjednoczone) „Nightcrawling”,
- Selby Wynn Schwartz (Stany Zjednoczone) „After Sappho”,
- Elizabeth Strout (Stany Zjednoczone) „William”.
„Wszystkie 13 nominowanych książek oczywiście odzwierciedla – i analizuje – troski naszej planety w ciągu ostatnich kilku lat. Pokazują, jak wyobrażamy sobie chorobę jako żywego wroga, z którym należy walczyć na co dzień, podnoszą kwestie niesprawiedliwości rasowej i płciowej oraz kruchości porządku politycznego. Ale pojawiły się dwa większe i nie mniej aktualne tematy, które są mocno reprezentowane na długiej liście. Pierwszy to zakres, w jakim życie jednostek jest kształtowane i determinowane przez długie procesy historyczne. Jeśli Tołstoj i Jane Austen mogą stać na przeciwległych biegunach powieści, to wydaje się, że w 2022 roku dominuje Tołstoj. Niezależnie od tego, czy na Sri Lance, w Irlandii, Stanach Zjednoczonych czy Zimbabwe, długie historie konfliktów i niesprawiedliwości stanowią główną dynamikę fabuły. Drugim tematem jest nieuchwytność prawdy: nie chodzi o to, że żyjemy w świecie postprawdy, ale o manifestowanie wytrwałości, energii i sceptycyzmu wymaganego, aby zbliżyć się jak najbardziej do prawdy, a więc do właściwego zrozumienia, czy to jednej konkretnej osoby, czy niszczącej naród wojny domowej. Zakres, w jakim możemy ufać słowu mówionemu lub pisanemu, jest w wielu z tych książek prawdziwym przedmiotem badania” – zauważył Neil MacGregor.
Krótka lista sześciu finałowych książek zostanie ogłoszona we wtorek 6 września – każdy z autorów, który się na niej znajdzie, otrzyma 2500 funtów. Zwycięzcę Nagrody Bookera 2022 poznamy w poniedziałek 17 października podczas uroczystej ceremonii, która odbędzie się w londyńskiej sali koncertowej Roundhouse. Po raz pierwszy od 2019 roku w gali weźmie udział publiczność – w 2020 i 2021 roku było to niemożliwe z powodu pandemii koronawirusa. Laureat lub laureatka otrzyma 50 tysięcy funtów i może spodziewać się międzynarodowego rozgłosu, który znacząco wpłynie na sprzedaż jego książki.
Potwierdza to chociażby przykład ubiegłorocznego zdobywcy statuetki, Damona Galguta. W ciągu dwóch tygodni po zdobyciu Bookera sprzedaż powieści „Obietnica” skoczyła w Wielkiej Brytanii o 1925% w porównaniu do poprzednich dwóch tygodniach. Jak wyliczył „The Bookseller”, w ciągu 12 tygodni po wygranej Galgut sprzedał więcej egzemplarzy swoich książek niż przez całe 17 poprzednich lat swojej kariery. Prawa do publikacji „Obietnicy” zostały sprzedane do 35 krajów, w Polsce opublikowało ją Wydawnictwo Czarne.
W 2022 roku nominowanych i laureata wybiera kapituła w składzie: Neil MacGregor (przewodniczący), Shahidha Bari, Helen Castor, M. John Harrison i Alain Mabanckou.
[am]
fot. i źródło: Booker Prize
Kategoria: newsy
