Damon Galgut laureatem Nagrody Bookera 2021. Wiemy, kto wyda książkę w Polsce
Mówi się, że do trzech razy sztuka! Południowoafrykański pisarz Damon Galgut, który wcześniej już dwukrotnie dotarł do finału Nagrody Bookera, w tym roku wreszcie zdobył statuetkę. Kapituła doceniła jego dziewiątą powieść, „The Promise”, która ukaże się w Polsce za kilka miesięcy nakładem Wydawnictwa Czarnego.
„Nie jestem przyzwyczajony do wygrywania czegoś” – przyznał Galgut w rozmowie z BBC Radio 4 w dzień po otrzymaniu Bookera. Mieszkający w Kapsztadzie pisarz był wcześniej nominowany do nagrody w 2003 i 2010 roku.
„The Promise” (z ang. „Obietnica”) to porywająca saga opowiadająca o upadku białej, południowoafrykańskiej rodziny na przestrzeni ponad czterech dekad. W jej losach przewijają się dramaty, seks, narkotyki, strzelaniny i śmierć, ale jest też mnóstwo humoru. Przez pryzmat tej jednej rodziny autor opowiada historię Republiki Południowej Afryki i jej burzliwego przejścia od apartheidu do demokracji wielorasowej.
Narrator niczym kamera filmowa przenosi się płynnie z jednego miejsca na drugie. Historię poznajemy z punktu widzenia różnych bohaterów. W pewnym momencie wlatujemy w czyjeś sny, w innym z kolei zanurzamy się w uczucia stada hien, a nawet psa. Pomimo długiej perspektywy czasowej i bogatej narracji książka jest zwarta objętościowo i liczy sobie mniej niż 300 stron. Udało się to osiągnąć poprzez sekwencyjną strukturę: akcja rozgrywa się podczas czterech pogrzebów, a każdy z nich odbywa się w innej dekadzie.
Tytuł książki odnosi się do obietnicy, którą otrzymuje czarna pokojówka białej rodziny. Miała ona dostać dom, w którym mieszka, i ziemię, na której stał budynek. Autor przyznał, że pomysł na strukturę opowieści przyszedł mu do głowy w trakcie zakrapianego popołudnia, gdy przyjaciel relacjonował mu serię pogrzebów. „Przyszło mi do głowy, że będzie to nowatorskie i ciekawe podejście do sagi rodzinnej. Gdyby istniało jedynie małe okienko, które otwierałoby się na te cztery pogrzeby, czytelnik nie otrzymywałby pełnego rozwinięcia tej historii rodzinnej i musiałby sam wypełnić te luki. Jako pisarz zafascynowany jestem krawędzią mapy, rzeczami, które nie są wypowiadane” – wyjaśnił Galgut w ubiegłym tygodniu podczas serii rozmów z nominowanymi do Bookera, które emitowało BBC Radio 4.
„Przeprowadzona przez Galguta dogłębna analiza rodziny, miejsca i łączących je dysfunkcji przypomniała nam Williama Faulknera. Jego wprawne zamieszkiwanie świadomości różnych postaci przywołuje na myśl Virginię Woolf. Wszystko to robi z całkowicie własną wrażliwością, artyzmem i zamysłem. 'The Promise’ to spektakularny pokaz tego, jak powieść może sprawić, że zaczniemy patrzeć i myśleć na nowo. To książka o spuściznach, tych, które dziedziczymy, i tych, z których rezygnujemy. Przyznając jej tegoroczną Nagrodę Bookera, mamy nadzieję, że będzie rezonować wśród czytelników w nadchodzących dziesięcioleciach” – powiedziała przewodnicząca jury Maya Jasanoff.
Laureat Bookera z 2020 roku, Douglas Stuart, wręcza nagrodę Damonowi Galgutowi (fot. David Parry/PA Wire).
Damon Galgut urodził się i dorastał w Pretorii (RPA). Jako małe dziecko prawie zmarł na chłoniaka. Po latach przyznał, że było to przełomowe wydarzenie w jego życiu. Książki zapewniały mu pociechę w czasie choroby. A kiedy w końcu wyzdrowiał, pozostała w nim nieodparta potrzeba pisania. Debiut książkowy opublikował, gdy miał zaledwie 17 lat. „The Promise” to jego dziewiąta powieść i zarazem pierwsza od siedmiu lat.
Ceremonia ogłoszenia laureata Nagrody Bookera odbyła się w sali koncertowej należącego do BBC Broadcasting House w Londynie. W uroczystości, którą poprowadziła Samira Ahmed, brali udział wszyscy finaliści tegorocznej nagrody, a także inne znane osobistości związane z Bookerem. Statuetkę laureatowi wręczał Douglas Stuart, który zdobył nagrodę w 2020 roku za powieść „Shuggie Bain”.
Damon Galgut jest trzecim zwycięzcą Bookera z RPA. Wcześniej nagrodę otrzymali Nadine Gordimer (w 1974 roku) i J.M. Coetzee (dwukrotnie – w 1983 i 1999 roku). Tegoroczny zwycięzca dostał czek na 50 tysięcy funtów, z kolei finalistom wręczono po 2,5 tysiąca funtów.
[am]
fot. główna: David Parry/PA Wire
źródło: Booker Prize, BBC
Kategoria: newsy
