Czytasz beletrystykę? Istnieje mniejsze ryzyko, że będziesz rasistą
Badania przeprowadzone przez zespół naukowców z Washington and Lee University dowodzą, że czytanie beletrystyki z przekonująco poprowadzoną narracją pomaga odbiorcom unikać myślenia stereotypami, dzięki czemu wydają mniej rasistowskie osądy na temat osób postronnych.
Jak donosi magazyn „Pacific Standard”, naukowcy przeprowadzili dwa eksperymenty, do których włączyli długi na 3 tysiące słów fragment powieści Shaili Abdullah traktujący o wykształconej muzułmance, która została napadnięta w nowojorskim metrze. Fragment prezentuje wewnętrzny monolog bohaterki, podkreślając siłę jej charakteru, a jednocześnie eksponując kulturę muzułmańską.
W pierwszym eksperymencie 68 Amerykanów czytało dwie wersje tekstu ? niektórzy zapoznali się z pełnowartościowym fragmentem powieści, inni natomiast jedynie ze streszczeniem, z którego usunięto wewnętrzny monolog, dialogi, opisowy język i inne elementy wpływające na jakość narracji. Następnie uczestnikom eksperymentu pokazano twarze o rysach, które trudno było jednoznacznie przyporządkować ze względu na rasę. Badani mieli zdecydować, do której z czterech grup zaliczyliby oglądane twarze: (1) rasy arabskiej, (2) mieszanej, ale bardziej arabskiej niż kaukaskiej, (3) mieszanej, ale bardziej kaukaskiej niż arabskiej i (4) kaukaskiej.
Okazuje się, że ci, którzy czytali pełnowartościowy fragment powieści, udzielali mniej kategorycznych odpowiedzi na temat rasy niż ci, którzy zapoznali się jedynie ze streszczeniem. Dostrzegali również więcej genetycznych podobieństw pomiędzy rasą arabską a kaukaską.
W drugim eksperymencie 110 osób czytało: pełny fragment powieści, jego krótkie streszczenie lub niepowiązany z tematem tekst o historii samochodu. Następnie pokazano uczestnikom eksperymentu 12 twarzy o niejednoznacznych rysach arabskich lub kaukaskich, wyrażających za pomocą mimiki różny poziom gniewu. Poproszono badanych, aby sklasyfikowali twarze według tego samego podziału, co w pierwszym eksperymencie.
Twarze wyrażające największy poziom gniewu były niewspółmiernie częściej przypisywane osobom o arabskim pochodzeniu, ale wyłącznie przez tych, którzy czytali streszczenie fragmentu powieści albo historię samochodu. Tendencja ta nie występowała z kolei u badanych, którzy zapoznali się z pełnowartościowym fragmentem zawierającym monolog muzułmanki.
Zdaniem naukowców to kolejny dowód (po badaniach przeprowadzonych w zeszłym roku przez uczonych z Toronto) na to, że czytając dobrze napisaną beletrystykę, nasz umysł angażuje w procesy myślowe te same neurony, które są odpowiedzialne za empatię. Dzięki temu identyfikujemy się z bohaterami, nawet jeśli pochodzą z obcej nam kultury. To z kolei powoduje, że rzadziej jesteśmy skłonni do myślenia stereotypami.
fot. Randi Hausken
TweetKategoria: newsy
