Evelyn Waugh krytykuje „Paragraf 22” Josepha Hellera
W 1961 roku Nina Bourne, młoda pracownica działu promocji wydawnictwa Simon & Schuster, wysłała do Evelyna Waugha debiutancką powieść nikomu jeszcze wtedy nieznanego Josepha Hellera o tytule „Paragraf 22”, dołączając wysoce zachwalającą adnotację. Liczyła, że w ten sposób pozyska od brytyjskiego pisarza notkę, którą będzie mogła wykorzystać później do celów marketingowych.
Waugh przeczytał nadesłaną książkę, a potem wystosował do nadawczyni przesyłki następujący list:
„6 września 1961
Droga panno Bourne,
Dziękuję za przesłanie mi ?Paragrafu 22?. Z rozczarowaniem odnotowuję, że książka tak bardzo się pani spodobała. Zawiera ona w sobie wiele fragmentów nieodpowiednich do lektury dla dam. Ta powieść cierpi nie tylko na grubiaństwo, ale i pustosłowie. Należałoby wyciąć z niej jakąś połowę. W szczególności poczynania Milo winny być wyeliminowane bądź znacznie skrócone.
Jest pani w błędzie, nazywając to powieścią. To zbiór szkiców ? często pełnych powtórzeń ? zupełnie pozbawionych struktury.
Zabawna jest większość dialogów.
Może mnie pani zacytować w następujący sposób: ?Ta ekspozycja korupcji, tchórzostwa i nieuprzejmości amerykańskich oficerów oburzy wszystkich popleczników twojego kraju (takich jak ja) i ogromnie ucieszy twych wrogów?.
Evelyn Waugh”
Pannie Bourne nie udało się pozyskać pożądanej notki od brytyjskiego pisarza, ale z niemałym trudem zdobyła pochwalne wypowiedzi od innych wybitnych literatów, a także zwykłych czytelników. Kampania, jaką rozpętała wokół książki, przeszła do legendy amerykańskiego rynku wydawniczego. „Paragraf 22” stał się międzynarodowym bestsellerem, sprzedając się w nakładzie 10 milionów egzemplarzy. Heller już nigdy nie powtórzył sukcesu swej debiutanckiej powieści. Waugh z kolei nigdy nie sprzedał książki w tak wysokim nakładzie, jak „Paragraf 22”.
Na zdjęciu załączonym powyżej od lewej: Evelyn Waugh, Nina Bourne, Joseph Heller.
Opracowanie i tłumaczenie: Artur Maszota
na podst. Letters of Note
Kategoria: listy
