5 klasycznych dzieł literatury dziecięcej, które odnajdziecie w książkach o Agacie z placu Słonecznego
Cykl opowieści dla młodych czytelników o Agacie z placu Słonecznego autorstwa Ewy Karwan-Jastrzębskiej odwołuje się do znajomych tropów literackich. W świecie niani pojawiają się i dostają drugie życie postaci z kart wybitnych dzieł literatury dziecięcej, co powinno zachęcić do lektury również dojrzalszych odbiorców.
Jak tłumaczy autorka książek, „sięganie po bohaterów dzieciństwa jest jak spełnianie się marzeń. Czytający bez względu na wiek doświadczają cudu przeżycia przygody z bohaterami swoich książek – tak oczywistego w dzieciństwie i tak trudnego do przeżycia w wieku dorosłym. Dzieci z ulicy Fortecznej stają się przewodnikami czytelników”.
My z kolei poprosiliśmy autorkę, aby dla naszych czytelników stała się przewodniczką po książkach o Agacie z placu Słonecznego. Poniżej dowiecie się, jakich znanych bohaterów literatury dziecięcej odnajdziecie w serii książek Ewy Karwan-Jastrzębskiej „Agata z placu Słonecznego”.
1. „Mary Poppins”
„Zacznę może od Mary. Bez niej nie stworzyłabym tej serii. Agata z placu Słonecznego powstała z potrzeby powołania do życia postaci, która wywiedziona została z mitu dzieciństwa. Dlatego pierwszym tropem literackim, tym odkrytym we mnie samej i oczywistym dla czytelnika, jest postać legendarnej niani. Agata jest młodszą siostrą Mary. Przybywa na złotej damce, a wraz z nią deszcz piłek, które skacząc po dachach, wyznaczają kierunek przygody.
Pierwszy tom Agaty określiłabym tomem założycielskim. Tu nie ma jasnych tropów literackich, ponieważ najpierw trzeba stworzyć swój własny, oryginalny świat. A potem dopiero zaprosić do niego gości. Stąd 'Przybycie Agaty’, bo taki tytuł nosi pierwszy tom, nie nawiązuje do innych baśni, skupiając się na wznoszeniu domów i sadzeniu potężnych drzew. W kolejnych tomach mogli pojawić się znani bohaterowie książek, a mali czytelnicy, poznający moją serię, bez trudu mogli poznawać ich świat”.
Piotruś Pan
2. „Piotruś Pan”
„Piotruś Pan gościł w wielu tekstach literackich. Zapewne dlatego, że jest wiecznie młody i tak jak Dorian Gray Oscara Wilde`a ma swój portret na strychu, tak Piotruś Pan z Nibylandii ciągle rodzi się na nowo. Czytelnicy stają się więc znów młodzi, wierząc w możliwość zaklinania czasu. Dla pisarzy to nie lada gratka, aby zetknąć z nim swoich bohaterów. Piotruś, brat Matyldy, poznaje swojego imiennika w II tomie cyklu 'Agata i jeszcze Ktoś’. Udaje mu się to tylko dlatego, że jest chory. Przenosi się na wyspę, gdzie spotyka zarówno Piotrusia Pana, jak i Zaginionych Chłopców. Dla dzieci nie ma nic niezwykłego w przenikaniu do ksiąg i choć świat Nibylandii jest nieco oniryczny, pozostanie już w Piotrusiu na zawsze. Będzie go pamiętał, w przeciwieństwie do innych dorosłych. Zapewne dlatego, że historia ta została nie tylko przeżyta, ale też opowiedziana”.
3. „Mały Książę”
„Mały Książę przybywa do świata pięciorga rodzeństwa tajemniczy i trochę nieobecny w III tomie pt. 'Agato, zostań!’, w opowiadaniu 'Tajemnica Małego Księcia’. Wkracza do kuchni w zapachu wanilii, i choć odległy z miejsca staje się bliski. Agata piecze babkę drożdżową w kształcie planety. Tak, jak się okazuje, wygląda ulubione miejsce współczesnych mistyków. Planeta Małego Księcia jest niewielka. Przypomina do złudzenia okrągłe pachnące ciasto z dziurami po wyciągniętych ukradkiem rodzynkach. Gdy więc Agata upiecze wreszcie drożdżowy przysmak, spełni się marzenie Matyldy ? dziewczynka powędruje z bratem bliźniakiem do krainy Małego Księcia, ale zanim to uczyni, dorysuje miękki pasek do kagańca baranka. Odtąd Róża będzie bezpieczna. A Mały Książę może zacznie wreszcie śnić”.
Latarnia morska z Doliny Mumininków
4. „Muminki”
„Kolejny przystanek to Dolina Muminków. Już sam fakt, że rodzeństwo z Fortecznej mogło się tam znaleźć, sprawia, że dzieci są szczęśliwe. Niezauważone przez nikogo postarają się zanieść wiadomość Włóczykijowi, bo ktoś za nim tęskni. Może powróci wcześniej ze swojej wyprawy. W tej potrzebie kryje się nieopisana tęsknota za bliskimi, za przyjaciółmi, których widuje się zbyt rzadko. Dla dzieci jeden dzień trwa rok, a świat za parkanem jest kompletnie obcy. To opowiadanie pokazuje najważniejszy motyw opowiadań o Muminkach. Odejścia i powroty Włóczykija. I wieczną tęsknotę. Tylko dzieci mogą wierzyć, że uświadomienie komuś jego niewiedzy jest w stanie zmienić wszystko i dopisać zakończenie 'żyli długo i szczęśliwie’. A może właśnie dlatego, że wierzą, jest to możliwe? Ślad obecności dzieci pozostanie i historia zatoczy krąg, powracając do obrazka w książeczce, dowodu obecności rodzeństwa w Dolinie Muminków. Bo nic się nie dzieje bez przyczyny”.
5. „Królowa Śniegu”
„W opowiadaniu 'W krainie śniegu’ czai się groźba spotkania Królowej Śniegu. Ta niewypowiedziana możliwość jest stokroć bardziej złowieszcza niż spotkanie się z lodową postacią twarzą w twarz. Gerda i Kaj nie wiedzą, co ich spotka, nie wiedzą, kim Ona jest. Są niewinni i na swój sposób szczęśliwi. Ale gdy ktoś już pozna ich historię i wie, czyja twarz kryje się w kapturze, co oznacza przenikający chłód, nie zaśnie spokojnie. I tego właśnie doświadczają Nieznośne Trojaczki wrzucone w przestrzeń śnieżnej pustki. Na ile wiedza może ich ocalić, a na ile stać się powodem klęski? Nie będziemy tego wiedzieć, bo dzieci zostaną uratowane”.
Psy z zaprzęgu w krainie Królowej Śniegu.
W cyklu opowieści Agata z placu Słonecznego odnajdziemy wiele tropów. Nie są to tylko odniesienia do znanej literatury dziecięcej. Dorośli znajdą w opowiadaniach znajome motywy filmowe („Szklane serce” Herzoga) i nawiązania do świata różnych kultur (stroiciele snów, czyli łapacze snów z mitologii Majów). Gdzieś pojawiają się cienie przodków, czasem dotrą do nas frazy libretta Jeziora Łabędziego, aby ustąpić miejsca szumowi drzewa rosnącego przy placu Słonecznym. Jak twierdzi Ewa Karwan-Jastrzębska, „literatura dla dzieci może też być wyzwaniem dla dorosłych”: „Chciałabym, aby budziła w nich naiwność i zachwyt pierwszej lektury dziecka, którym przecież gdzieś w środku każdy pozostaje”. Taką możliwość dają właśnie książki z cyklu „Agata z Placu Słonecznego”.
W tekście wykorzystano ilustracje Anny Pol zawarte w książkach z cyklu „Agata z Placu Słonecznego”.
Fot. Marginesy
Kategoria: zestawienia
