„Wszystko jak chcesz – miłość w trzech aktach” – premierowy wieczór poświęcony publikacji listów Jarosława Iwaszkiewicza do Jerzego Błeszyńskiego

22 marca 2017

W poniedziałek 27 marca w klubie SPATiF w Warszawie odbędzie się premierowy wieczór poświęcony publikacji listów Jarosława Iwaszkiewicza do młodego kochanka Jerzego Błeszyńskiego. Wybrane fragmenty zinterpretują znakomici aktorzy: Bartosz Gelner, Jacek Poniedziałek, Mariusz Bonaszewski. O książce opowie Anna Król, która korespondencję opracowała i opatrzyła wstępem.

„Miłość z wzajemnością, to musi być cudowne, ja o tym nic prawie nie wiem ? a jednak się cieszę z tych ułamków i okruchów, które padają na mój stół” – pisał Jarosław Iwaszkiewicz w liście do Jerzego Błeszyńskiego we wrześniu 1958 roku. Słynnego pisarza i młodszego o prawie cztery dekada inżyniera połączyło romantyczne, ale tragiczne uczucie. Wybuchło na przekór okolicznościom, obyczajom i stojącej pomiędzy mężczyznami śmierci.

Listy Iwaszkiewicza do przystojnego chłopaka z Brwinowa przez pół wieku pozostawały okryte tajemnicą. Teraz zebrane w książce „Wszystko jak chcesz” ukazują się po raz pierwszy. To prawdziwa historia męskiej miłości, którą rządzą uniwersalne prawa tragedii i romansu. Prowadzi od pierwszych uniesień, przez zwątpienia i samotność, aż do ostatecznego rozstania.

„Wszystko jak chcesz – Miłość Jarosława Iwaszkiewicza i Jerzego Błeszyńskiego w trzech aktach” to premierowy wieczór poświęcony niezwykłej relacji, bez której nie powstałyby jedne z najpiękniejszych utworów pisarza: „Kochankowie z Marony”, „Tatarak”, „Wzlot” czy „Sława i chwała” oraz liczne wiersze.

Wybrane listy interpretować będą znakomici aktorzy: Bartosz Gelner, Jacek Poniedziałek, Mariusz Bonaszewski. Każdy z nich przedstawi inny, kluczowy dla związku okres. Od pierwszych myśli, zachwytu nad pięknem młodego towarzysza, przez wspólne wyjazdy, namiętność, zdrady i zazdrość, aż po listy pośmiertne, w których ? po stracie ukochanego ? Iwaszkiewicz próbuje na nowo ułożyć się ze sobą i nadchodzącą starością.

Komentarzem do prezentowanych fragmentów będzie rozmowa z Anną Król, autorką opracowania i wstępu do książki. Król już od kilku lat bada życie prywatne Iwaszkiewicza i jego związki z literaturą. Redagowała m.in. zbiór „Spotkać Iwaszkiewicza”, a w 2015 roku ukazała się jej książka „Rzeczy. Iwaszkiewicz intymnie”, prowadząca przez codzienność autora.

„Dopiero te listy uświadomiły mi, jak wielowymiarowym człowiekiem był Iwaszkiewicz. Żył pełnią życia – zewnętrznego i uczuciowego, był niesamowicie odważny i niepewny siebie jednocześnie. Rzadko się zdarza, by pisarz zostawił tak czytelny szyfr. Chyba sam nie był świadomy, że stworzył tak poruszającą autobiografię” ? mówi Anna Król.

Premierowy wieczór poprowadzi Łukasz Maciejewski, krytyk filmowy i teatralny. Pomoże wniknąć w świat adaptacji najsłynniejszych tekstów Iwaszkiewicza, które inspirowały m.in. Andrzeja Wajdę i Izabelę Cywińską.

Miłość Iwaszkiewicza i Błeszyńskiego zaczęła się od przypadku. Poznali się w styczniu 1953 roku. Jerzy, 21-letni inżynier, przyszedł z delegacją do domu słynnego pisarza. Jarosław dobiegał sześćdziesiątki, miał już sukcesy i rodzinę na utrzymaniu. Błeszyński ? żonę, pracę w fabryce i przytłaczające myśli wzmagające się wraz z postępującą gruźlicą. Wkrótce stał się dla Iwaszkiewicza całym światem. Miał jednak przed nim sekrety, odpisywał rzadko. Wymykał się, zanurzał w inne związki i chorobę. Zaś Iwaszkiewicz czerpał z relacji namiętność, uniesienia i literackie inspiracje.

W 252 szczerych listach obnaża i analizuje siebie w skrajnych stanach. Jest uskrzydlony i uwięziony, zmysłowy i irytujący. Kochanie inspiruje go i dręczy, prowadzi na skraj obsesji i śmieszności. Tak silnej więzi nie zmieniła nawet śmierć ukochanego. Dręczony rozpaczą i niewiedzą, nie przestawał pisać listów. Zwracał się do Jerzego, jakby ten udał się w podróż. Ostatni napisał niemal rok po pożegnaniu z przyjacielem.

Późny związek przyniósł autorowi głębokie doznania, a czytelnikom ? jedne z najwspanialszych jego utworów. Olśnienie młodością, pięknem i cień śmierci, która pochłania rozkwitające życie ? wszystko to przeniósł do literatury tworząc subtelny, niezatarty ślad ostatniego wielkiego uczucia. „Wszystko jak chcesz” to rozpisana na dni i noce anatomia miłości ? od wzlotu, przez zazdrość i zranienie, aż po kres i żałobę. Książka ukazała się 15 marca nakładem Oficyny Wydawniczej Wilk i Król.