Różne oblicza śmierci
Thomas Ott „R.I.P. – Best of 1985-2004”, wyd. Kultura Gniewu
Ocena: 9 / 10
Do pochodzącego ze Szwajcarii artysty, Thomasa Otta, spokojnie można przylepić łatkę „mrówki renesansu”. Przez lata występował w zespole rockowym The Playboys, zaangażował się w realizację filmów animowanych oraz krótkometrażowych fabuł, wspierając niezależnych twórców i muzyków. Najbardziej znany jest ze swych czarno-białych, pozbawionych jakichkolwiek słów opowieści graficznych z pogranicza makabry, horroru, thrillera i noir. Wypracował przy tym własną, niepowtarzalną technikę, polegającą na wydrapywaniu kresek w pokrytym czarnym tuszem arkuszu papieru. „R.I.P. – Best of 1985-2004” to już piąty album z jego pracami wydany w naszym kraju, zawierający najlepsze nowele tego płodnego autora.
W niniejszym zbiorze znajdziemy blisko dwadzieścia pesymistycznych historii, których tematem przewodnim są śmierć i nieszczęście. Owe nowele nie są pozbawione elementów charakterystycznych dla czarnej komedii i hitchcockowskiego suspensu. W rzeczywistości wykreowanej przez twórcę albumu „Nowożeńcy” nie ma miejsca na radość, szczęście i spokój. Tu rządzą negatywne cechy przypisane do istoty ludzkiej ? pycha, chciwość, pożądanie, próżność i wrodzona głupota. Jakbyśmy mieli do czynienia z przejawem ewolucjonizmu, naturalnego procesu eliminującego jednostki słabe, niedostosowane, o destrukcyjnym charakterze i psychopatycznych skłonnościach. Z drugiej strony z lektury komiksów Otta płynie dość niepokojąca lekcja ? ludzie prawi, szlachetni i uczciwi nie mają prawa do szczęsnej egzystencji, a zło wygrywa telegraficzną walkę z dobrem. Nieprzypadkowo album otwiera historia „Bohater”, w której prawe postępowanie jest katalizatorem zguby.
Każdą z opowieści zebranych w rzeczonym woluminie należy postrzegać jako nieprawdopodobne arcydzieło, mistrzostwo krótkiej formy o jasnym przekazie i ponurym morale. W „Posprzątaj!” obsesja czystości doprowadza do schwytania dusiciela, a w „Pomarszczonej tragedii” dostrzegamy ciemną stronę operacji plastycznych i kultu piękna. „R.I.P” to również popis niekonwencjonalnych sposobów śmierci, które są tematem wiodącym nowel: „Żegnajcie!”, „10” oraz „10 sposobów na zabicie męża”. Komiks szwajcarskiego artysty aż skrzy od wisielczego humoru ? zdesperowany mężczyzna zakłada strój klauna, aby ze sobą skończyć w makabryczny sposób („Klaun”), a płatny zabójca zostaje brutalnie oszukany przez zręcznego magika („Pranie”). Twórca „Exit” porusza w swych pracach również tematykę religijną („B.Ó.G”), science-fiction („Przełamanie”) oraz koncept Kostuchy („Haczyk”). Najdłuższa w zbiorze, a do tego najlepsza z opowieści ? zatytułowana „Walizka” – to mroczna symfonia ślepego pożądania dóbr materialnych, prowadzącego do aktów bezdusznego mordu.
Oryginalny artysta wymienia dziesiątki osób, zespołów czy filmów, z których czerpie inspiracje. Uważny czytelnik wyłapie w nowelach zebranych w „Best of 1985-2004” nawiązania do kultowych filmów grozy (saga „Żywych trupów” George’a A. Romero czy „American Psycho”), groszowych kryminałów Raymonda Chandlera, dzieł Alfreda Hitchcocka, Fritza Langa („M ? morderca”) czy Francisa Forda Copolii („Czas Apokalipsy”). O dziwo Ott trawestuje także wątki wyciągnięte wprost z szalonych kreskówek z wytwórni Warner Bros.: przesiąknięty krwią i śmiercią epizod „Makabryczne melodie” to przewrotna makabreska w czystej postaci.
Setki specyficznych kresek wyciętych przez popularnego Szwajcara układają się w przerażającą mozaikę demoralizacji, degrengolady i upadku wszelkich cnót, moralności, ideałów. Artyzm wybitnego twórcy uświadczymy w „Pozdrowieniu z Meksyku”, ukazującym najważniejsze elementy meksykańskiego folkloru (zapaśnicy, Kostucha, Matka Boska oraz wyjęci spod prawa rewolwerowcy).
Kompletne dzieło sztuki, warte każdej ceny. Rzecz godna polecenia dla każdego miłośnika niesamowitości i mrocznej estetyki. Różne oblicza zła, śmierci i nieczystości.
Mirosław Skrzydło
TweetKategoria: recenzje
