Zapowiedzi Oficyny Literackiej Noir sur Blanc na 2020 rok

4 stycznia 2020


Oficyna Literacka Noir sur Blanc przedstawiła zapowiedzi na 2020 rok. Wśród przygotowywanych do druku tytułów nie zabrakło kontynuacji cenionych kryminalnych serii oraz głośnych powrotów wybitnych twórców.

Wasilij Grossman „Życie i los”, tłum. Jerzy Czech ? premiera: 22 stycznia

Opis: „Życie i los” Wasilija Grossmana to książka niezwykła, niezwykłe też są jej dzieje. Autor pisał ją, wierząc, że zostanie opublikowana w ZSRR, władza wykonała jednak swoistą egzekucję, nie na samym autorze, ale na jego dziele ? skazano je na nieistnienie, aresztując rękopisy. Dużo wcześniej niż inni Grossman zrozumiał: jak dalece podobne są oba, zwarte w śmiertelnej walce, totalitarne ustroje: sowiecki i hitlerowski. Napisana z Tołstojowskim rozmachem powieść przedstawia losy jednej rodziny na tle bitwy stalingradzkiej. Pisarz tworzy dziesiątki znakomicie nakreślonych postaci, prowadzi nas do okopów pierwszej linii i do sztabu, do łagrowego baraku i do pracowni profesora fizyki. Batalistyka jest tylko pretekstem, w centrum uwagi znajduje się kwestia wolności. Los w postaci wojny czy machiny państwowej niszczy ludzi, ale nie jest w stanie zmienić ich w bezwolne roboty. I jak utwór Grossmana dotarł w końcu do czytelników, tak życie zawsze w końcu zwycięża w zmaganiach z losem.

Donna Leon „Doczesne szczątki”, tłum. Marek Fedyszak ? premiera: luty

Opis: Cierpliwość i wytrzymałość Brunettiego zostają wystawione na najcięższą jak dotąd próbę. Podczas przesłuchania butnego i aroganckiego mężczyzny, oskarżonego o podanie śmiertelnej dawki narkotyków młodej dziewczynie, daje się ponieść emocjom i robi rzeczy, których bardzo szybko zaczyna żałować. Pod wpływem tych doświadczeń zdaje sobie sprawę jak bardzo potrzebuje chwili wytchnienia, z dala od policyjnej pracy.

Jego żona, Paola, proponuje by spędzili ten niespodziewany urlop w willi należącej do jej krewnych na wyspie Sant Erasmo, jednej z największych na Lagunie. Tam Brunetti może poświęcić się leniwym wyprawom łódką i zatopić w lekturze „Historii naturalnej” Pliniusza. Beztroskę przerywa jednak zniknięcie Davide Casatiego, zarządcy willi, podczas gwałtownego sztormu. Brunetti czuje się w obowiązku podjąć śledztwo i wyjaśnić przyczyny zaginięcia mężczyzny, który w tym krótkim czasie zdążył już stać się jego przyjacielem.

Umberto Eco „Migracje i nietolerancja”, tłum. Krzysztof Żaboklicki ? premiera: marzec

Opis: W tomiku „Migracje i nietolerancja” zebrano cztery teksty, które łączy wskazana w tytule tematyka. Choć dwa z nich powstały w 1997 roku (pochodzą z tomu „Pięć pism moralnych”), a kolejne dwa w latach 2011 i 2012 (te ukazują się w druku po raz pierwszy), dotykają niezwykle dziś ważnego i szeroko dyskutowanego problemu. Czy wielkie migracje powodujące wymieszanie kultur prowadzą do zaniku elementów tradycji europejskiej? Jak to wyglądało w wiekach minionych? Czy rozmaite kultury wypierały jedna drugą, tworzyły nową jakość, czy też uczyły się współistnieć obok siebie? W jakim stopniu owe migracje są zjawiskiem naturalnym? Czy można je regulować i kontrolować? A może uruchomione przez nie globalne procesy są nieuniknione? Jak widzą się nawzajem rozmaite kultury? Gdzie przebiega granica między akceptacją obcych kulturowo przybyszów a ryzykiem utraty własnej tożsamości? Jak rozumieć takie terminy jak „fundamentalizm”, „integryzm” czy „rasizm”? Na te i inne pytania Umberto Eco stara się odpowiedzieć w swoich krótkich tekstach, snując historyczno-semiotyczne rozważania, które zapewne nie pozostawią czytelnika obojętnym.

Gerald Durrell „Moje ptaki, zwierzaki i krewni”, tłum. Anna Przedpełska-Trzeciakowska, Andrzej Trzeciakowski ? premiera: marzec

Opis: Nowe wydanie drugiego tomu „Trylogii z Korfu”, która zainspirowała twórców serialu „Durrellowie”! To przepełniona barwnymi anegdotami, humorem i miłością do przyrody kontynuacja autobiograficznej opowieści o dzieciństwie Geralda Durrella na zalanej słońcem greckiej wyspie, opowiadająca historię ekscentrycznej rodziny w latach 1933-1939.

Frédéric Beigbeder „Życie bez końca”, tłum. Anna Michalska ? premiera: kwiecień

Opis: „Życie jest hekatombą. 50 milionów zmarłych rocznie. 1.9 na sekundę. 156 857 dziennie. W chwili, gdy czytacie ten akapit na świecie umiera dwadzieścia osób ? jeszcze więcej, jeżeli czytacie powoli. Ludzkość jest dziesiątkowana i wydaje się to nikogo nie obchodzić. Dlaczego godzimy się na tę codzienną rzeź, tłumacząc, że to proces naturalny? Wcześniej myślałem o śmierci raz dziennie. Od kiedy przekroczyłem pięćdziesiątkę myślę o niej w każdej minucie. Ta książka opowiada o tym, co zrobiłem, by nie umrzeć tak głupio jak wszyscy. Nie ma mowy, żeby odejść z tego świata bez żadnej reakcji. F.B.”

Siódma książka Frédérika Beigbedera wydana po polsku przez Noir Sur Blanc. I jak zwykle: niebanalny pomysł (narrator-bohater postanowił zapewnić sobie i ludzkości nieśmiertelność), zaskakujące tezy, wartka akcja, żywy, potoczny język. Przy okazji dowiadujemy się masę rzeczy z takich dziedzin jak genetyka, medycyna, demografia? Ale to jest powieść! I pewnie dlatego „autor nie ponosi żadnej odpowiedzialności za skutki tej książki dla gatunku ludzkiego (w ogóle) i długości życia jej czytelnika (w szczególności)”.

Petros Markaris „Chleba, edukacji, wolności”, tłum. Przemysław Kordos ? premiera: kwiecień

Opis: W trzeciej części kryminalnej trylogii kryzysu Petros Markaris zabiera nas do alternatywnej Grecji: 1 stycznia 2014 roku kraj porzuca euro i wraca do drachmy. Ateny pogrążają się w chaosie. Ceny rosną, pensje zostają wstrzymane, a ludzie wychodzą na ulice. Rząd podaje się do dymisji, do attyckiej komendy zaczyna wkradać się anarchia, a na domiar złego ktoś morduje prominentnych członków pokolenia zamachu stanu z 1973 roku. W tak niesprzyjających okolicznościach zdesperowany inspektor Charitos musi przeprowadzić kolejne śledztwo.

Javier Cercas „Żołnierze spod Salaminy”, tłum. Ewa Zaleska ? premiera: maj

Opis: Nowe wydanie wybitnej powieści o hiszpańskiej wojnie domowej. Ostatnie akordy konfliktu, który rozdarł Hiszpanię na dekady. Pięćdziesięciu wysoko postawionych jeńców z armii generała Franco ma zostać rozstrzelanych. Wśród nich, słynny pisarz Rafael Sanchez Mazas. Jednak gdy rozlega się salwa plutonu egzekucyjnego, on rzuca się do brawurowej ucieczki. Kluczy pomiędzy drzewami, słysząc za sobą gończe psy. I nagle staje twarzą w twarz z republikańskim żołnierzem, twarzą w twarz ze śmiercią po raz drugi tego dnia. Ale żołnierz ten odwraca się i odchodzi bez słowa, darowując mu życie. I podczas gdy Mazas stał się narodowym bohaterem czasów dyktatury, republikanin, który darował mu życie, zniknął z kart historii. Cercas w toku pasjonującego literackiego śledztwa stara się odtworzyć te wydarzenia i odpowiedzieć na dręczące go pytania ? co stało za tym porywem litości? I czy to możliwe, że ten nieznany żołnierz wciąż żyje?

Charles Bukowski „O piciu”, tłum. Michał Kłobukowski, Jan Krzysztof Kelus, Leszek Engelking, Lesław Ludwig, Marek Fedyszak, Michał Przybysz, Jacek Lachowski, Robert Sudół, Teresa Tyszowiecka-Tarkowska ? premiera: maj

Opis: Dla samozwańczego „starego świntucha” alkohol był niszczycielską muzą, odpowiedzialną w tym samym stopniu za największe pisarskie wzloty, jak i najbardziej dotkliwe życiowe upadki. Był wytrychem i kluczem do wszelkich drzwi: pozwalał mu znosić samotność i towarzystwo, być poetą, kochankiem, przyjacielem.

Zbiór „O piciu”, zredagowany przez Abla Debritto, to mieszanka prozy i poezji, tekstów mocnych, smutnych i ironicznych, doskonale opisujących tę skomplikowaną „relację” twórcy i zatrutego źródła. Lektura uderzająca do głowy i obowiązkowa dla miłośników bezkompromisowego i boleśnie szczerego pisarstwa Bukowskiego.

Jean-Christophe Rufin „Check Point”, tłum. Anna Michalska ? premiera: maj

Opis: Akcja powieści rozgrywa się zimą 1995 na terenie Bośni, podczas wojny rozrywającej dawną Jugosławię na osobne państwa. Do elektrowni w Kakanj, gdzie znalazło schronienie 500 wojennych uchodźców, chronionych przez oddział Błękitnych Hełmów, jedzie mały konwój pomocy humanitarnej. Dwie ciężarówki wiozą jedzenie, ubrania i leki.

Pięć osób tworzących zespół tego konwoju ? jest wśród nich jedna kobieta ? w niczym nie przypomina spotykanych zwykle wolontariuszy pomocy humanitarnej. Warunki podróży są bardzo trudne, zarówno fizycznie jak i psychicznie. Napięcie między członkami konwoju rośnie, a tymczasem, aby dotrzeć szczęśliwie do celu podróży, jest niezwykle ważne, by od pierwszego punktu kontroli zachowywali całkowity spokój. W tych trudnych chwilach odkrywają siebie nawzajem, a także zaglądają w głąb siebie, odkrywając to co najlepsze i najgorsze.

Doświadczenia bohaterów podczas tej drogi stawiają przed nimi jeden z fundamentalnych dylematów naszej epoki: gdy wojna i okrutna przemoc zawitały do serca Europy, czy można jeszcze mówić o życzliwej neutralności pomocy humanitarnej? Czy nie nadszedł czas, by stając wobec cierpienia, chwycić za broń?

Maurizio de Giovanni „Miejsce każdego z nas. Lato Komisarza Ricciardiego”, tłum. Maciej A. Brzozowski ? premiera: czerwiec

Opis: „Miejsce każdego z nas. Lato Komisarza Ricciardiego” to kolejna część tetralogii Maurizia de Giovanniego. Z dotychczasowych części ? najgorętsza, także z powodu miejsca i czasu akcji. Rozpalony słońcem, upalny Neapol w rozkwicie faszystowskiej dyktatury. Tym razem komisarz Ricciardi rozwiązuje wyjątkowo skomplikowaną zagadkę śmierci pewnej olśniewająco pięknej księżnej, zamordowanej w pełnym tajemnic pałacu. Szyki miesza mu tym razem polityka, lokalne media, a życie prywatne upartego policjanta o zielonych oczach komplikują dwie kobiety?

Andrea Camilleri „Uśmiech Angeliki”, tłum. Maciej A. Brzozowski ? premiera: lipiec

Opis: Kolejny tom serii bestsellerowych sycylijskich kryminałów! Komisarz Montalbano tym razem prezentuje się nam jako erudyta, znawca renesansowej literatury, ale także, jak na typowego Sycylijczyka przystało, gorącokrwisty kochanek. Seria dziwnych włamań do domów najbogatszych mieszkańców Vigaty to dla niego początek niezwykłej przygody miłosnej. Do tej pory nigdy jeszcze nie słyszeliśmy Montalbana cytującego klasyków, najwyższy czas poznać inne oblicze komisarza!

Rhys Bowen „Ostatnie złudzenie” (tytuł roboczy), tłum. Joanna Orłoś-Supeł ? premiera: sierpień

Opis: Molly Murphy jest podekscytowana perspektywą udziału w spektaklu niezwykle popularnego trio iluzjonistów. Przewodzi im niezrównany Harry Houdini, który właśnie powrócił z tournée po Europie, gdzie zabawiał koronowane głowy, by teraz dać niezapomniany show na Broadwayu.

Ale zanim będzie mu dane choćby wyjść na scenę, w pierwszym akcie przedstawienia wydarza się tragedia. Ku przerażeniu widzów, przecięcie na pół asystentki iluzjonisty staje się aż nazbyt prawdziwe. Wstrząśnięty artysta oskarża Houdiniego o sabotaż i spowodowanie wypadku. I nie jest odosobniony w niechęci do „Króla uwalniania się z kajdan”, który ryzykując życie w niemal każdym występie, wysoko zawiesił poprzeczkę i wygryzł z interesu całe tłumy mniej utalentowanych iluzjonistów.

W atmosferze podejrzeń i niepewności, żona Houdiniego decyduje się zatrudnić Molly Murphy w podwójnej roli ? detektywa i ochroniarza. Ale w jaki sposób Irlandka miałaby dbać o bezpieczeństwo kogoś, kto uczynił narażanie życia swoim zawodem? I jak w tym całkiem dosłownym gabinecie luster ma dociec, co jest prawdziwe, a co nie?

Z niesłabnącym urokiem, dbałością o historyczne detale i plejadą barwnych bohaterów, Rhys Bowen raz jeszcze przywołuje do życia Nowy Jork z początków dwudziestego wieku.

Patrick Deville „Taba-Taba”, tłum. Jan Maria Kłoczowski ? premiera: wrzesień

Opis: Powieść rozpoczyna się w Mindin, położonym na przeciwległym wobec Saint Nazaire brzegu Loary, na początku lat 60. XX wieku, w dawnym lazarecie, który przekształcono w szpital psychiatryczny. Kulawy chłopiec, którego ojciec jest administratorem szpitala, zaprzyjaźnia się z jednym z pacjentów, dawnym marynarzem, który, kiwając się w przód i w tył, powtarza bez przerwy ten sam zagadkowy zwrot: Taba-Taba.

Począwszy od tego momentu Patrick Deville opowiada Historię, zmieniając perspektywę widzenia raz na makro, raz na mikro. Francja to nie tylko sześciokąt (Hexagon) na mapie: narrator wędruje po całym świecie, wspominając kolonialną epopeję nie tylko z jej klęskami, ale też ryzykownymi przedsięwzięciami (kanały Sueski, Panamski).

Ten wielki powieściowy fresk prowadzi nas od Napoleona III aż do zamachów, które ostatnio wstrząsnęły Francją, opisując po drodze okopy I wojny światowej, Front Ludowy, kapitulację, okupację, ruch oporu, Vercors, wyzwolenie. Powieść została wyróżniona Prix Roger Callois.

Dominique Bona „Gala”, tłum. Maria Żurowska ? premiera: październik

Opis: Kobieta żądna przygód, obdarzona zagadkowym urokiem towarzyszka życia trzech wybitnych mężczyzn, muza, której los kształtowały jedynie namiętności… Gala pozostała tajemnicą. Dla swoich kochanków i mężów była równocześnie kochanką i matką: swoistą, potężną i niezbędną siłę do życia czerpali z niej Paul Eluard, Max Ernst i Salvador Dali, trzej spośród wielkich artystów XX wieku.

Samotna i tajemnicza, Gala wychowywała się w Rosji, wyrastając na dziewczynę zbuntowaną przeciw konwenansom, kochającą życie wolne od wszelkich podziałów i zaszufladkowań, migotliwe i pełne blasku. Uchodziła za femme fatale o niezaspokojonych apetytach, raz pełną żaru, kiedy indziej lodowatą.

Dominique Bona przedstawiła przygodę z surrealizmem w nowym świetle: oto trzej z najsławniejszych malarzy i poetów zafascynowani kobietą, która przez całe życie zaciekle chroniła swój świat wewnętrzny. Ta kobieta była ich natchnieniem…

Alicia Gimenez-Bartlett „Nikt nie chce wiedzieć” (tytuł roboczy), tłum. Maria Mróz ? premiera: październik

Opis: Inspektor Petra Delicado i jej nieodłączny pomocnik Fermin Garzón otwierają na nowo nierozwiązane śledztwo sprzed 5 lat. Alfonso Siguán, 70-letni przedsiębiorca z Barcelony został brutalnie zamordowany w mieszkaniu, do którego udał się z młodą prostytutką. Główny podejrzany, jej alfons, został znaleziony martwy ledwie trzy dni później, a sprawa utknęła w martwym punkcie.

Teraz Petra i Fermin starają się zburzyć mur milczenia wokół tego zabójstwa i aurę tajemnicy wokół prywatnego i zawodowego życia denata. Śledztwo zaprowadzi ich daleko poza granice Hiszpanii, do Rzymu, w którym Petra napotka wyzwania i niebezpieczeństwa daleko wykraczające poza jej dotychczasowe doświadczenia? W nowej powieści Alicia Giménez Bartlett udowadnia, że jest niekwestionowaną królową hiszpańskiego kryminału.

Leonardo Padura „Człowiek, który kochał psy”, tłum. Dorota Walasek-Elbanowska, Adam Elbanowski ? premiera: październik

Opis: Przypadkowe spotkanie na kubańskiej plaży daje początek wielowątkowej opowieści o losach trzech pozornie obcych sobie ludzi: początkującego pisarza, ideologa i wyszkolonego zabójcy. Wszyscy trzej kochają psy, lecz łączy ich o wiele więcej: życie naznaczone piętnem komunizmu, niszczącego jak huragan, który zmiata wszystko na swej drodze. Wątki historyczne (tułaczka Trockiego, zakończona jego tragiczną śmiercią w Meksyku, biografia jego zabójcy, Ramóna Mercadera) splatają się z fikcją, a historia kata i ofiary zyskuje nowy sens, gdy stopniowo zawładnie życiem trzeciego z bohaterów ? Kubańczyka Ivána, który postanawia ją spisać. Rzeczywistość współczesnej Kuby, ogarnięta bratobójczym konfliktem Hiszpania i bezduszność stalinowskiego terroru w Związku Radzieckim stanowią tło tej fascynującej opowieści o destrukcyjnej sile ideologii.

Andriej Kurkow „Jimi Hendrix”, tłum. Magdalena Hornung ? premiera: listopad

Opis: W nowej powieści Kurkowa realizm przeplata się z nadrealnością i znika granica między tym, co prawdopodobne a tym, co nieprawdopodobne. Nad śródlądowym Lwowem latają mewy i unosi się zapach morza. Dawni hipisi spotykają się z byłym kapitanem KGB na Cmentarzu Łyczakowskim przy grobie, w którym złożono nadgarstek amerykańskiego gitarzysty rockowego. A po wyludnionych w nocy starych uliczkach rozpędza się gruchot wynajmowany przez mężczyzn pragnących się wyleczyć z bolesnej przypadłości?

Swoją nową książkę napisał na prośbę mera Lwowa. Opowiada w niej o dzisiejszych zwykłych mieszkańcach tego niezwykłego miasta ze skomplikowaną historią, które było i jest jednym z najpiękniejszych i najbardziej tajemniczych miast na mapie Europy. Bohaterami powieści są osoby autentyczne, z którymi autor się zaprzyjaźnił podczas pobytu we Lwowie, z którymi spędzał czas w licznych przytulnych kawiarenkach, albo jeździł na peryferie. Ale jako postacie powieści uczestniczą w nieprawdopodobnych sytuacjach. Na równi z nimi bohaterem powieści jest miasto ze swoimi ulicami, placami, budynkami, o których nie można powiedzieć, że są tylko tłem wydarzeń?

Luis Sepúlveda „Koniec historii”, tłum. Joanna Branicka ? premiera: listopad

Opis: Początkiem „Końca historii” Luisa Sepúlvedy była jego powieść „Nombre de torero” wydana w 1994 roku. Autor powraca do postaci Juana Belmonte, dawnego partyzanta w Nikaragui i ochroniarza Salvadora Alllende; czytelnikowi nie będzie trudno odnaleźć w nim alter ego samego Luisa Sepulvedy. W powieści powracają także inne postacie o autobiograficznym charakterze: Verónica to alter ego żony pisarza, Carmen Yá?ez, więzionej i torturowanej w latach dyktatury Pinocheta.

Juana Belmonte dopadają cienie przeszłości. Jest zmuszony przyjąć szpiegowskie zlecenie tajnych służb rosyjskich; ma ono uniemożliwić uwolnienie z więzienia okrutnego kata okresu dyktatury, Kozaka Miguela Krasnoffa.

Autor żongluje zręcznie geografią i historią XX wieku: w powieści pojawiają się postacie realne; dawni naziści, którzy znaleźli schronienie w Chile po II wojnie światowej, Kozacy reprezentujący słynną Republikę Dońską. Obrazy okrutnej przemocy sąsiadują z liryzmem scen opisujących życie osobiste bohatera.

Pod płaszczem sensacyjnej fabuły Luis Sepúlveda przemyca istotne pytania o obecną sytuację w jego ojczyźnie, konsekwencje lat dyktatury, nadal dotykające Chilijczyków. Odpowiedzi są gorzkie i można w nich odczytać rozczarowanie i brak złudzeń autora, który osiągnął wiek dojrzały i próbuje podsumować swoją przeszłość.

fot. Claudia Wolff/Unsplash

Tematy: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Kategoria: premiery i zapowiedzi