„Przemowy niezapomniane” ? nowa książka Shauna Ushera, autora bestsellerowych „Listów niezapomnianych”, już 27 listopada
27 listopada nakładem Wydawnictwa SQN ukaże się książka „Przemowy niezapomniane”, w której Shaun Usher zebrał najpiękniejsze mowy wszech czasów. To kolejny ? po dwóch tomach niezwykłej korespondencji ? projekt autora, który powinien trafić na półki nie tylko miłośników literatury, ale też ciekawostek z kart historii.
„Mowy ? przemówienia ? potencjalnie mają ogromną moc. Mogą wszczynać wojny, a nawet je kończyć. Mogą ujawniać długo ukrywane prawdy. Mogą udzielać porad tak głębokich, że zdolnych skierować życie na nowe tory. Mogą celebrować spuściznę po zmarłych. Mogą przekonać naród do zmiany kursu. Doskonała mowa, wygłoszona w odpowiednim czasie, może zgromadzić ludzi o najróżniejszym pochodzeniu czy najróżniejszych życiorysach ? i zjednoczyć ich, choćby na czas swego trwania” ? pisze Shaun Usher.
Pomysł na książkę z przemowami zrodził się jeszcze w trakcie prac nad pierwszym tomem „Listów niezapomnianych”, gdy Shaun Usher trafił na oświadczenie przygotowane przez prezydenckiego twórcę przemówień Williama Safire?a dla Richarda Nixona na wypadek, gdyby Apollo 11 nie zdołał opuścić Księżyca, a jego pasażerowie, Neil Armstrong i Buzz Aldrin, nie wrócili od domu. Ta swego rodzaju mowa żałobna, która na szczęście nie musiała zostać wygłoszona, sprawiła, że Usher zaczął myśleć o skompilowaniu osobnej publikacji poświęconej wystąpieniom.
„Jest wiele zbiorów z przemowami, które zostały wydane wcześniej. Ale nie było na rynku czegoś takiego, jak moja książka. To nie są przemowy, które zmieniły świat, raczej takie, które zmieniły czyjeś życie, albo nie zostały nigdy wygłoszone. Lubię te ostatnie, ponieważ pokazują nam alternatywny bieg czasu” ? komentuje Shaun Usher. Jedno z takich przemówień powstało w 1983 roku, gdy stosunki między ZSRR a Europą Zachodnią były napięte do tego stopnia, że władze Wielkiej Brytanii przygotowały mowę, którą królowa Elżbieta II miała wygłosić, gdyby doszło do wybuchu III wojny światowej. Swego płomiennego przemówienia nie wygłosił również Indianin imieniem Wamsutta Frank B. James, który podczas urzędowej kolacji zorganizowanej dla uczczenia 350. rocznicy przybycia pielgrzymów do Cape Cod na Wschodnim Wybrzeżu Ameryki Północnej miał poruszyć temat znęcania się Anglików nad jego ludem.
Złożony na pół maszynopis przemówienia Roosevelta ze śladem po kuli.
W książce znalazły się też wystąpienia, w przypadku których od samych słów ważniejszy zdaje się kontekst historyczny. W 1912 roku Theodore Roosevelt podróżował po Ameryce i wygłaszał mowy w ramach kampanii wyborczej na prezydenta USA. Około dwudziestej wieczorem, gdy zwracał się do mieszkańców Milwaukee, John Schrank wycelował do niego z rewolweru i pociągnął za spust. Kula została spowolniona przez gruby płaszcz i manuskrypt przemówienia tkwiącego w wewnętrznej kieszeni prezydenta. Mimo to Roosevelt odmówił natychmiastowej pomocy. Przemawiał do zebranego tłumu zgodnie z planem, tyle że ściszonym głosem, w poplamionej krwią koszuli i z kulą tkwiącą w piersi. „Przyjaciele, proszę was, abyście byli tak cicho, jak tylko możecie. Nie wiem, czy w pełni do was dotarło, że właśnie zostałem postrzelony, ale zabicie łosia wymaga większej sztuki” ? zaczął, po czym dodał: „Kula tkwi teraz we mnie, więc nie mogę mówić bardzo długo, ale będę się starał jak najlepiej”.
Wszystkie przemowy wybrane przez Shauna Ushera są wyjątkowe. Autor oparł się pokusie umieszczenia tylko tych najpopularniejszych, skupiając się również na wystąpieniach mniej znanych, często niesłusznie pomijanych, ale równie pięknych. Nick Cave mówił o pisaniu piosenki miłosnej. Kermit Żaba swoją przemowę skierował do absolwentów Long Island University. Morderca George Manley chwilę przed śmiercią powiedział: „Marlborough zabił ich tysiące, a Aleksander miliony. Marlborough i Aleksandra, i wielu innych, co robili to samo, historia oceniła jako wielkich. A ja zabiłem jednego jedynego człowieka. Jestem małym mordercą i muszą mnie powiesić”.
Tilda Swinton, Sokrates, Albert Einstein, Wisława Szymborska, Harold Pinter, Pablo Picasso, Malala Yousafzai, Virginia Woolf, Elie Wiesel, Susan Sontag, Harvey Milk, Josif Brodski, Mark Twain, Maria Skłodowska-Curie i wielu, wielu innych. Znajdziecie tu przemowy poetów, pisarzy, muzyków, polityków, działaczy społecznych i naukowców, którzy w obliczu wielkich wydarzeń, problemów, konfliktów i podziałów nie bali się wstać i zabrać głos. Ale książka Shauna Ushera to przede wszystkim świadectwo minionych czasów oraz wyjątkowa okazja, aby przyjrzeć się problemom dzisiejszego świata. Tekstom towarzyszą zdjęcia z wystąpień i skany dokumentów, z których mówcy odczytywali swoje przemowy. Polskie wydanie książki wzbogacone zostało o dwa wystąpienia: Jerzego Owsiaka po pogrzebie Pawła Adamowicza, kiedy poinformował o powrocie do Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, oraz homilię Jana Pawła II z pierwszej podróży apostolskiej do Polski w 1979 roku.
Książka „Przemowy niezapomniane” w opracowaniu Shauna Ushera w księgarniach już od 27 listopada pod patronatem Booklips.pl.
[am]
fot. (1) Doris A. and Lawrence H. Budner Theodore Roosevelt Collection, DeGolyer Library, Southern Methodist University, (2) Theodore Roosevelt Collection, Houghton Library, Harvard University
Kategoria: premiery i zapowiedzi
