Powieść Stevena Gallowaya o oblężonym Sarajewie pod patronatem Booklips.pl
18 lutego nakładem wydawnictwa Marginesy ukaże się głośna powieść kanadyjskiego pisarza Stevena Gallowaya „Wiolonczelista z Sarajewa”. W ciągu ostatnich kilku lat prawa do książki sprzedano do ponad 30 krajów. Teraz publikacja dociera wreszcie do rąk polskich czytelników.
Powieść Gallowaya rozgrywa się w latach 90. ubiegłego wieku w trakcie oblężenia Sarajewa. Podczas gdy snajperzy sieją śmierć, pewien wiolonczelista siedzi przy oknie i gra „Adagio” Albinoniego. Chwilę później na ulicy wybuch pocisku zabija dwadzieścia dwie osoby stojące w kolejce po chleb. Przez kolejne dwadzieścia dwa dni wiolonczelista ubrany w strój wyjściowy siada na gruzach budynków i gra, oddając hołd zmarłym.
W swojej powieści Steven Galloway opisuje historię z punktu widzenia trzech mieszkańców Sarajewa: Kenana, który usiłuje zdobyć wodę dla swoich bliskich, Dragana, który mocno przeżywa rozłąkę z synem i żoną, oraz „kontrsnajperki” o pseudonimie Strzała.
„Chciałem napisać o tym, jak wojna wpływa na ludzi, dla których nie była ich własną sprawą; ludzi, którzy nie byli żołnierzami, dziennikarzami, politykami” – powiedział Galloway w wywiadzie dla „The Monkeys Online”. „Jedną z pierwszych rzeczy, jakie zrobiłem, gdy przyszedł mi do głowy pomysł na książkę, było wejście na Amazona i sprawdzenie, czy ktoś już o tym nie napisał. Byłem absolutnie zszokowany, jak niewielką liczbę książek ludzie Zachodu napisali o Sarajewie. Jest tam zaledwie około dziesięciu książek o oblężeniu miasta” – dodał, podkreślając, że większość z tych publikacji to prace biograficzne lub napisane przez dziennikarzy.
Vedran Smajlović gra na wiolonczeli w częściowo zburzonym budynku Biblioteki Narodowej w Sarajewie w 1992 roku.
Przy wydaniu „Wiolonczelisty z Sarajewa” nie obyło się bez kontrowersji. Inspiracją dla powieści Gallowaya był autentyczny wiolonczelista, Vedran Smailović, muzyk Opery i Filharmonii Sarajewskiej, który zasłynął na cały świat, odważnie wykonując w przestrzeni publicznej ostrzeliwanego miasta „Adagio” Albinoniego po to tylko, by dać ludziom zmęczonym konfliktem promyk nadziei na przyszłość. Po wojnie Smailović zaszył się w Irlandii Północnej, gdzie mieszka do dnia dzisiejszego. Gdy odkrył, że jego osoba posłużyła za motyw przewodni powieści Gallowaya, nie krył oburzenia w mediach. Zapowiedział nawet, że spali swoją wiolonczelę. Twierdził, że autor ukradł mu historię i użył pseudonimu, który mu nadano (Wiolonczelista z Sarajewa) bez jego zgody. Domagał się więc przeprosin i odszkodowania.
Galloway odparł, że prawo nie wymaga, aby prosił o zgodę na wykorzystanie wyczynu Smailovića, ponieważ był to „akt publiczny”, podobnie jak wiele innych wydarzeń w historii ludzkości. Cała zaś historia opisana w powieści jest wytworem wyobraźni pisarza. Wykazując szczerość swych intencji, był jednak gotów spotkać się z muzykiem i wyjaśnić swoje stanowisko. Jak donosił w 2012 roku w relacji dla „The Economic Voice” Deryk Houston, który uczestniczył w spotkaniu obu panów, początkowo Smailović nie krył swojej nieufności wobec autora. „W miarę jednak jak Guinness zaczął płynąć i czynić swoją magię, zauważyłem, że Steven i Vedran zaczęli rozumieć swoje racje nieco lepiej” – pisał Houston.
Powieść „Wiolonczelista z Sarajewa” zdobyła liczne nagrody literackie (m.in. International IMPAC Dublin Literary Award, Evergreen Award, the George Ryga Award, Borders Original Voices Award). Wychwalali ją m.in. J. M. Coetzee, Yann Martel i Khaled Hosseini.
Autor książki, Steven Galloway, urodził się w Vancouver w 1975 roku. Debiutował powieścią „Finnie Walsh” (2000), nominowaną do kanadyjskiej nagrody First Novel Award. Jego druga powieść, „Podniebny spacer” (2003, wyd. polskie 2006), była nominowana do nagrody im. Ethel Wilson i została przetłumaczona na kilka języków. Najnowszą powieścią pisarza jest „The Confabulist” (2014) opowiadająca o domniemanym zabójcy Harry’ego Houdiniego. Książka znalazła się w finale The Rogers Trust Fiction Prize.
„Wiolonczelista z Sarajewa” w tłumaczeniu Łukasza Witczaka ukaże się 18 lutego nakładem wydawnictwa Marginesy. Booklips.pl jest patronem medialnym polskiego wydania.
TweetKategoria: premiery i zapowiedzi
