Pierwsze polskie wydanie „Zatańcz ze mną ostatni walc” Zeldy Fitzgerald

25 lutego 2014

Zelda-jedyna-powiesc
Wydawnictwo Pascal opublikowało pierwszy polski przekład jedynej powieści autorstwa Zeldy Fitzgerald pt. „Zatańcz ze mną ostatni walc”.

Nieznane szerzej dzieło Zeldy jest biograficznym pierwowzorem słynnej powieści F. Scotta Fitzgeralda „Czuła jest noc”. W lutym 1932 roku żona pisarza po raz kolejny trafiła do szpitala w Baltimore, gdzie poddała się terapii Dr. Adolfa Meyera, eksperta od schizofrenii, który w ramach zajęć mających pomóc powrócić jej do zdrowia zalecił pacjentce pisanie przynajmniej przez dwie godziny dziennie. Zaczęła więc tworzyć powieść. „Spodoba ci się – wyraźna szkoła Fitzgeralda, choć bardziej ekstatyczna niż twoja, być może za bardzo” – pisała w liście do męża. W tym czasie Scott męczył się z kolejną powieścią. Leczenie Zeldy pochłonęło wszystkie jego pieniądze, odłożył więc pisanie książki i skoncentrował się na opowiadaniach, żeby zasilić domowy budżet i móc sfinansować dalszą kurację żony. Zelda pisała bez opamiętania. Już 9 marca, zaledwie po sześciu tygodniach, ukończyła powieść i wysłała manuskrypt do wydawcy Scotta i ich wspólnego przyjaciela, Maxwella Perkinsa ze Scribner’s.

Gdy Scott w końcu przeczytał książkę, był oburzony. Powieść opisywała szczegółowo ich prywatne życie. Najgorsze zaś, że na podstawie tych samych wydarzeń autor „Wielkiego Gatsby’ego” od czterech lat mozolnie tworzył własną powieść, wspomniane wyżej dzieło „Czuła jest noc”. Próbował ingerować w tekst żony. Dokładne rozmiary korekt, jakie za jego namową musiała wprowadzić, nie są znane, gdyż oryginalny manuskrypt i pierwsze korekty nie przetrwały. Ostatecznie Zelda uzyskała zgodę Scotta i 14 czerwca 1932 roku podpisała umowę na publikację książki. „Zatańcz ze mną ostatni walc” ukazało się 7 października tego samego roku w dość przyzwoitym jak na okres Wielkiego Kryzysu nakładzie 3010 egzemplarzy.

Książka Zeldy w wyjątkowy sposób ukazuje skomplikowane relacje dwóch artystów, rozdartych między karierą a rodziną. Burzliwe losy bohaterów, Davida i Alabamy, zdradzają intymne historie z życia słynnej amerykańskiej pary. Bogactwo, przepych i sława zawsze były marzeniem Alabamy, prostej dziewczyny z konserwatywnego Południa. Kiedy poznaje początkującego malarza z wielkimi perspektywami, Davida Knighta, odnajduje w nim swojego rycerza, który wyrwie ją ze stagnacji i zapewni wymarzone życie w dostatku i splendorze. Oboje z wielkimi ambicjami wyruszają na podbój Europy. Rzucają się w tajemniczy świat paryskiej bohemy, bez pamięci oddając się przyjemnościom. Kluby jazzowe, francuskie galerie sztuki i rosyjski balet całkowicie pochłaniają ich czas. Szalone życie i rosnąca sława Davida oddalają małżonków od siebie, spychając oboje na skraj zdrady.

Kiedy powieść się ukazała, krytycy wydali na jej temat w większości negatywne opinie. Pisano, że książka jest przegadana, bohaterowie nieciekawi, a sceny, które miały wypaść tragicznie, były arlekinadą. „Zatańcz ze mną ostatni walc” sprzedała się jedynie w 1 392 kopiach. Zelda zarobiła na niej oszałamiającą kwotę 120 dolarów i 73 centów. Ale nie chciała się poddawać i zaczęła pisać kolejną powieść, opartą na jej doświadczeniach związanych z leczeniem psychiatrycznym. Scott jednak ostudził jej zamiary. „Jesteś trzeciorzędną pisarką i trzeciorzędną baletnicą” – powiedział. Psychiatra się z nim zgodził. Zelda była zrozpaczona. Nigdy więcej nie napisała żadnej książki.

Lata po śmierci Zeldy i Scotta, gdy zainteresowanie Fitzgeraldami wzrosło, powieść doczekała się wznowień. Jej odbiór również się zmienił. Uznaje się ją za wartościowy dokument epoki, rzucający nieco inne światło na karierę F. Scotta Fitzgeralda. Jest również jedynym dziełem legendarnej żony pisarza, którą pamięta się głównie z poniesionych porażek.

Powieść „Zatańcz ze mną ostatni walc” Zeldy Fitzgerald ukazała się 19 lutego nakładem wydawnictwa Pascal.

Tematy: , , , ,

Kategoria: premiery i zapowiedzi