„Nieznajomy” Anny Sommer ? (nie)chciane dziecko, dwie kobiety i mężczyzna

19 kwietnia 2019


Nakładem Kultury Gniewu ukazał się najnowszy komiks szwajcarskiej artystki Anny Sommer. Podobnie jak wydane przed laty „Damskie dramaty”, „Nieznajomy” to historia o relacjach międzyludzkich, skrywanych pragnieniach i emocjach, ukazana z kobiecej perspektywy.

Główną bohaterką komiksu jest Helena, kobieta w średnim wieku, która prowadzi ustabilizowane i dość przewidywalne życie. Dni spędza na prowadzeniu małego butiku z odzieżą, a wieczory w towarzystwie wieloletniego partnera, Antoine’a, łysego wykładowcy historii. Para nie posiada dzieci, kiedyś rozważali nawet adopcję, temat jednak w końcu został zarzucony i wydaje się, że jest im dobrze bez potomstwa. A przynajmniej dobrze jest Antoine’owi.

Wszystko się zmienia, gdy Helena znajduje w przebieralni swojego sklepu noworodka. Zamiast powiadomić policję, postanawia zatrzymać dziecko przy sobie. Ale nie zabiera go do domu, tylko przygotowuje mu miejsce do spania i zabawy na zapleczu, z dala od oczu partnera. Nazywa chłopca Sylwesterem, ponieważ to właśnie w ostatni dzień roku ktoś go porzucił. Imię to jednak ma w sobie również wymiar symboliczny i podobnie jak 31 grudnia jest zwiastunem nowego początku. Dla Heleny pojawienie się noworodka oznacza bowiem dużą zmianę, nowy etap ? oto staje się przybraną matką. Odtąd prowadzi podwójne życie: próbując pogodzić wychowywanie malca w tajemnicy na zapleczu butiku z wieczorną rutyną u boku Antoine’a.

Jednocześnie poznajemy historię Vicky, puszystej studentki, która mieszka z koleżanką w akademiku. Od pierwszych stron widzimy, że dziewczynę wyraźnie coś trapi. Wszystkie objawy wskazują na to, że jest w ciąży. Vicky objada się, by jeszcze bardziej utyć. Nie chce bowiem, żeby inni dowiedzieli się o jej stanie. Tym bardziej że ciąża jest najwyraźniej wynikiem przelotnego romansu, który miała ze swoim wykładowcą. Gdy studentka zjawia się na zajęciach, szybko przekonujemy się o kogo chodzi ? przed tablicą rozpoznajemy łysą czaszkę Antoine’a. Dwie równolegle toczące się historie, które początkowo zdawały się nie mieć ze sobą wiele wspólnego, z czasem łączą się coraz bardziej, prowadząc do sugestywnego finału.

„Nieznajomy” to historia o macierzyństwie, pragnieniu (lub też nie) posiadania dziecka i bólu wynikającym z niemożności zrealizowania swoich pragnień. Jak wyjaśnia autorka, każda z postaci ? Helena, Vicky, Antoine ? nosi sekret, który „jest jednocześnie ciężarem, jak i źródłem szczęścia”. Tworząc komiks, Anna Sommer czerpała częściowo również z osobistych doświadczeń. „Znam to uczucie, to pragnienie dziecka, które się nie pojawia” ? mówi.

Tytuł komiksu można rozumieć wieloznacznie. W najbardziej dosłownej interpretacji nieznajomym jest Sylwester, który zjawia się nagle w życiu Heleny. Ale przedstawiona przez Annę Sommer historia przypomina też, że nigdy do końca nie znamy osób, z którymi żyjemy. A co więcej, nie znamy również siebie i tego, jak zareagujemy na ekstremalne sytuacje: na ciążę, na widok porzuconego dziecka czy na fakt, że możemy spodziewać się potomstwa z kimś innym niż nasza wieloletnia partnerka. Anna Sommer nie udziela gotowych odpowiedzi.

Na osobną uwagę zasługuje warstwa graficzna komiksu. Rysunki są minimalistyczne, pozbawione ramek. Autorka przy pomocy oszczędnych pociągnięć kreski potrafi wyrazić smutek, złość, rozczarowanie i radość bohaterów. Często postaciom towarzyszy tylko krzesło lub kanapa, ale z miejsca prawidłowo odczytujemy kontekst i tło. Sommer stawia na szczerość i bezpośredniość ? narysowani przez nią ludzie nie są pozbawieni fizycznych wad, a kadry dokumentują także wstydliwe czy intymne chwile w ich życiu. „W rysowaniu zapominam, gdzie leżą granice dobrego i złego smaku. Ale nie robię tego, by prowokować lub drażnić. Rysuję dla zabawy, wybierając rzeczy niezbędne do opowiedzenia historii, a nie upiększenia jej” ? tłumaczy artystka.

„Nieznajomy” to opowieść o tych małych i zarazem wielkich dramatach, które rozgrywają się każdego dnia wokół nas. Relacje międzyludzkie, miłość, seks, zaufanie, kłamstwa i nieporozumienia to tematy, które nigdy się nie zdezaktualizują, a Anna Sommer traktuje o nich z humorem, wrażliwością i empatią.

[am]
fot. ? Bwag/Wikimedia

Tematy: , , ,

Kategoria: premiery i zapowiedzi