Instytut Kultury Miejskiej opublikował tomy poetów nominowanych do Nagrody Europejski Poeta Wolności 2020
Nakładem Instytutu Kultury Miejskiej ukazało się osiem tomów wierszy nominowanych do Nagrody Europejski Poeta Wolności 2020. Dzięki tym wydawnictwom miłośnicy poezji mają możliwość poznać twórczość autorów z Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Gruzji, Irlandii, Luksemburga, Litwy, Łotwy i Malty. Książki są już dostępne w sprzedaży.
„Nagroda Literacka Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności to wyróżnienie szczególne – ma ona za zadanie wspierać europejską poezję, to szczególnie ważne, choć często pomijane, medium” – zauważa Tadeusz Dąbrowski z Rady Programowej Festiwalu Europejski Poeta Wolności 2020.
Tomy nominowanych poetów zgłaszane są przez wybitnych tłumaczy literatury, dzięki którym możemy poznać znakomitych twórców i ich państwa, a przede wszystkim nowe konteksty kulturowe europejskiej wspólnoty. Nominowane tomy zostaną zaprezentowane przez poetów i ich tłumaczy podczas Festiwalu Europejski Poeta Wolności, który odbędzie się w dniach 19-22 marca 2020 roku w Gdańsku. Tymczasem dzięki staraniom Instytutu Kultury Miejskiej wszystkie książki trafiły już do dystrybucji w polskim przekładzie i czytelnicy mogą je nabyć drogą internetową.
Poniżej możecie zapoznać się z wszystkimi ośmioma tomami nominowanymi do nagrody, które znalazły się już w sprzedaży:
1. Darko Cvijetić „Gęsia skóra” (Bośnia i Hercegowina), przekład: Miłosz Waligórski
Cvijetić pisze o wojnie w byłej Jugosławii i towarzyszących jej bestialskich zbrodniach sucho, rzeczowo, bez emocji. Przypomina reportera wojennego, który w poetyckich kadrach utrwala dramaty konkretnych osób. To nie jest opowieść o zwaśnionych narodach, zagładzie wiosek, okupacji miast. To są ujęcia konkretnych twarzy, pojedynczych śmierci, za którymi nie stoi ideologia, lecz czysta chęć zabijania z całą jej demoniczną banalnością. Autor tomu (ur. 1968) to bośniacko-hercegowiński poeta, prozaik, reżyser, aktor i dramaturg. Pracuje jako reżyser i dramaturg w Teatrze Prijedor w Republice Serbskiej.
2. Balša Brković „Czarne boisko” (Czarnogóra), przekład: Agnieszka Schreier
Na czarnym boisku XX wieku grają ze sobą poeta i piłkarz, bo jeszcze tylko poezja i futbol – jak twierdzi Brković – nadają życiu sens. Obaj zawodnicy starają się strzelić w światło bramki. Światło to silnie przebija przez ciemne wiersze czarnogórskiego poety, który chcąc zakumplować się z diabłem, ląduje ostatecznie w objęciach miłości. Balša Brković (ur. 1966) to czarnogórski poeta, prozaik i redaktor, zajmuje się krytyką teatralną, historią i ideologią anarchizmu. Tom „Czarne boisko” otrzymał w 2017 roku nagrodę im. Risto Ratkovicia za najlepszy tom poezji wydany w Serbii, Bośni i Hercegowinie, Chorwacji i Czarnogórze.
3. Zwiad Ratiani „Tobie wolno” (Gruzja), przekład: Magda Nowakowska
Wypróbowując na potrzeby wierszy różne wersje siebie, Ratiani rani bliskich i unicestwia swoje prywatne życie. Co dostaje w zamian? Świadomość, że w cierpieniu i umieraniu zawsze jesteśmy samotni oraz że poezja-kochanka, choć zaborcza, nie zdradza, a po śmierci pamięta o swoim poecie i przynosi na jego grób kwiaty, ilekroć sięgamy po jego tomik. Zwiad Ratiani (ur. 1971) to gruziński poeta i tłumacz. W 2005 roku otrzymał najwyższą gruzińską literacką nagrodę SABA.
4. Sinéad Morrissey „O równowadze” (Irlandia), przekład: Magda Heydel
Podczas lektury wierszy Sinéad Morrissey nie ma wątpliwości, że równowaga świata nie jest bynajmniej jego stanem oczywistym. Architektura tej poezji jest ekstrawagancka i krucha, balansuje na granicy niemożliwego, a jednak okazuje się możliwa, choćby na piękną chwilę. Sinéad Morrissey (ur. 1972) to autorka, którą w 2014 roku władze miasta Belfast wybrały Poetką Laureatką, przyznając ten tytuł po raz pierwszy.
5. Agnė Žagrakalytė „Właśnie” (Litwa), przekład: Agnieszka Rembiałkowska
Žagrakalytė jest szamanką, obeznaną w sztuce rzucania i odczyniania uroków. Świetnie dogaduje się z dziką naturą, nie mniej sprawnie porusza się w gąszczu tekstu. Jest zachłanna, nienasycona, śmiała, poznaje przez dotyk, przez ciało i krew. Ma ucho wyczulone na zgrzyty tektoniki, szum turbin pamięci, piski narcyzmu, trzaski wirów nicości. Autorka (ur. 1979) pisze nie tylko poezję i powieści, ale też eseje i felietony dla litewskich magazynów poświęconych kulturze. Tom „Właśnie” zdobył na Litwie pierwsze miejsce w plebiscycie Książka Roku 2017 (w kategorii poezja).
6. Jean Portante „Po trzęsieniu” (Luksemburg), przekład: Wawrzyniec Brzozowski
Wiersze Jeana Portante’a powstawały w Bibliotece Babel Jorgego Luisa Borgesa, gdzie wszystkie książki z przeszłości, współczesności i przyszłości wchodzą ze sobą w dialog. To poezja z jednej strony symboliczna, wizyjna i „natchniona”, lecz głównym jej paliwem jest sam język, etymologia i brzmienie słów, ich melodia, która dla poety często tożsama jest ze znaczeniem. Jean Portante (ur. 1950) to luksemburski poeta, tłumacz, prozaik i dramatopisarz. Laureat nagród Prix Ruteboef, Prix Tony Bourg, Prix Servais (dwukrotnie), Louis Montalo, Batty Weber.
7. Inga Gaile „Wielkanoc” (Łotwa), przekład: Agnieszka Smarzewska
Autorka „Wielkanocy” udowadnia, że świat można zbudować od podstaw jak domek z klocków, w oparciu o dowolny zestaw słów i skojarzeń. Że to, jak żyjemy, jest wyłącznie kwestią wyobraźni. Poezja i życie to ocean możliwości, po którym żeglujemy i w którym toniemy. Wiersze Ingi Gaile uczą nas samodzielnego ciosania łydek. Inga Gaile (ur. 1976) to poetka, powieściopisarka, tłumaczka, dramatopisarka. Jest autorką sześciu tomów poezji, w tym jednego z poezją dla dzieci, i przewodniczącą łotewskiego PEN Clubu.
8. Antoine Cassar „Czterdzieści dni” (Malta), przekład: Zuzanna Gawron
Cassar wędruje przez życie i przez tekst, przez krajobrazy i historię literatury, cierpi jak Hiob i narażony jest na pokusy jak Chrystus podczas czterdziestu dni postu. Romantyczny patos i barokowa metaforyka są jego orężem przeciwko szaleństwu. Antoine Cassar (ur. 1978) to poeta, tłumacz oraz działacz kulturalny. „Czterdzieści dni” (2017) to zbiór wierszy o traumach dzieciństwa, depresji oraz chodzeniu jako formie autoterapii; w 2018 roku tom otrzymał Krajową Nagrodę Książkową Malty.
21 marca 2020 roku dowiemy się, który z powyższych tytułów otrzyma Nagrodę Literacką Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności. Publikacją nominowanych tomów Instytut Kultury Miejskiej zamyka cykl wydawniczy, w którym wprowadzono do polskiego obiegu literackiego najnowszą europejską poezję. Na rynku dostępnych jest obecnie 46 pozycji poetyckich z krajów Europy.
Książki nominowane do tegorocznej edycji nagrody można nabyć w siedzibie Instytutu Kultury Miejskiej oraz drogą mailową, kontaktując się bezpośrednio z wydawcą pod adresem: Piotr.mielcarek@ikm.gda.pl. Wkrótce powinny pojawić się także w księgarniach internetowych, gdzie wciąż dostępne są tytuły z poprzednich lat.
fot. Adrianna Kamińska
TweetKategoria: premiery i zapowiedzi
