Wszystkie znane szkice „Skowytu” Allena Ginsberga udostępniono online

8 czerwca 2017


Biblioteka Uniwersytetu Stanforda dokonała digitalizacji wszystkich znanych szkiców słynnego „Skowytu” Allena Ginsberga. Skany zostały udostępnione w internecie, dzięki czemu każdy może samemu prześledzić proces powstawania przełomowego poematu.

„Widziałem najlepsze umysły mego pokolenia zniszczone szaleństwem, głodne histeryczne nagie” ? tak zaczyna się poemat Ginsberga będący jednym z trzech, obok „W drodze” Jacka Kerouaca i „Nagiego Lunchu” Williama S. Burroughsa, sztandarowych dzieł Beat Generation. Po tym, jak 13 października 1955 roku Allen po raz pierwszy przeczytał publicznie „Skowyt” podczas poetyckiego wieczoru w Six Gallery w San Francisco, poeta i właściciel wydawnictwa City Light Books, Lawrence Ferlinghetti, posłał mu telegram ze słowami „Witam u progu wielkiej kariery. Kiedy dostanę manuskrypt do druku?” – tymi samymi, które sto lat wcześniej Ralph Waldo Emerson skierował do Walta Whitmana. Poemat wraz z kilkoma innymi wierszami ukazał się rok później w zbiorku zatytułowanym „Howl and other poems” jako czwarty tom słynnej serii The Pocket Poets wydawanej przez City Light Books.

By na dobre zadomowić się w literaturze amerykańskiej, „Skowyt” musiał jeszcze wygrać proces, w którym autor i wydawca oskarżeni zostali o obsceniczność. Wstawili się za nimi liczni pisarze, poeci oraz duża część środowiska inteligenckiego i artystycznego Stanów Zjednoczonych. Obrońcą Ginsberga był zaś jeden z najlepszych ówczesnych adwokatów w kraju. W końcu sędzia W. J. Clayton Horn, kierując się obowiązującą prawnie zasadą, że książka może być uznana za obsceniczną tylko wtedy, kiedy pozbawiona jest znaczenia społecznego, orzekł, iż poemat do takiej kategorii się nie kwalifikuje. „Jestem przekonany, że 'Skowyt’ ma znaczenie społeczne. Pierwsza część ukazuje obraz przerażającego świata, druga część oskarża materializm, konformizm i mechanizację jako te elementy współczesnego życia, które prowadzą do wojen i dehumanizacji? tematem 'Skowytu’ są nowatorskie i kontrowersyjne idee” ? powiedział Horn w uzasadnieniu swej decyzji.

Pierwszy siedmiostronicowy szkic poematu powstał w sierpniu 1955 roku, gdy Ginsberg mieszkał przy Montgomery Street w San Francisco. Jesienią tego samego roku, jeszcze przed występem w Six Gallery, nanosił poprawki w tekście i zaczął pracować nad drugą częścią dzieła. Później jeszcze wielokrotnie eksperymentował z różnymi strukturami oraz sformułowaniami, dopisując ręcznie i na maszynie nowe fragmenty. Teraz wszystkie te brudnopisy – łącznie 82 kartki – możemy obejrzeć w Internecie. Stało się do możliwe dzięki staraniom biblioteki Uniwersytetu Stanforda, która w porozumieniu ze spadkobiercami poety dokonała digitalizacji manuskryptów.

Jeśli chcielibyście przeanalizować cały proces powstania jednego z najsłynniejszych dzieł literatury amerykańskiej XX wieku, możecie to zrobić poniżej:

[aw]
fot. Peter Tea/Flickr
cytaty za: Hans-Christian Kirsch „W drodze. Poeci pokolenia beatników”, tłum. Joanna Raczyńska, wyd. Iskry.

Tematy: , , ,

Kategoria: newsy