Sztuka „Podwójne Kłamstwo” jest jednak autorstwa Williama Szekspira

13 kwietnia 2015

podwojne-klamstwo-szekspira
Naukowcy z Uniwersytetu w Teksasie stwierdzili, że będąca przedmiotem wieloletnich sporów sztuka „Podwójne kłamstwo” jest najprawdopodobniej dziełem Williama Szekspira. Pomocne okazało się w tym oprogramowanie do analizy psychologicznej tekstu.

„Podwójne kłamstwo” zostało opublikowane w 1728 roku przez Lewisa Theobalda, który twierdził, że złożył sztukę z trzech oryginalnych, szekspirowskich rękopisów, utraconych później w pożarze biblioteki. Uczeni jednak mieli liczne wątpliwości, czy autorem utworu był słynny bard z Avonu. Zdecydowany osąd w tej sprawie wydał już XVIII-wieczny poeta Alexander Pope. W drugiej połowie XX wieku uznano, że twierdzenia Theobalda nie zostały wystarczająco dogłębnie sprawdzone. W 2010 roku profesor Brean Hammond z Uniwersytetu w Nottingham po dokonanej analizie doszedł do wniosku, że autorami są William Szekspir oraz jego następca na stanowisku głównego autora sztuk dla King’s Men i okazyjny współpracownik, John Fletcher.

Teraz profesor psychologii James Pennebaker i pracownik departamentu psychologii Ryan Boyd z Uniwersytetu w Teksasie podjęli kolejną próbę ustalenia autorstwa przy pomocy najnowszych narzędzi analitycznych. Przebadali 33 dzieła Szekspira, 12 sztuk Theobalda i 9 autorstwa Johna Fletchera. Teksty ich utworów poddano analizie za pomocą oprogramowania, które ocenia korzystanie przez dramatopisarzy z wyrazów funkcyjnych (na przykład zaimki, przedimki i przyimki) i słów kategorycznych (na przykład dotyczących emocji, zmysłowej percepcji, wierzeń i rodziny). „Badania w psychologii wykazały, że niektóre z podstawowych cech, które pokazują, jaki ktoś jest wewnątrz, można ujawnić w oparciu o to, jakiego używa języka” – powiedział Boyd.

Naukowcy stworzyli profile psychologiczne trzech twórców i porównali je z profilem psychologicznym autora „Podwójnego kłamstwa”. Do jakich doszli wniosków? Wpływ Theobalda na tekst wydaje się być niewielki. Badanie wykazało, że autor sztuki był towarzyski i dobrze wykształcony. Kłóci się to z informacjami, jakie przetrwały na temat Theobalda, który wprawdzie posiadał wykształcenie, ale także był surowy i opryskliwy. Rozkładając sztukę na akty, zidentyfikowali Szekspira jako autora trzech pierwszych aktów, zaś w przypadku aktu czwartego i piątego dane wskazywały na Szekspira a częściowo na Fletchera. Wyników swoich badań są pewni w 97 procentach.

Sztuka „Podwójne kłamstwo”, znana również pod tytułem „Zaniepokojeni kochankowie”, opiera się na epizodzie z „Don Kichota” Cervantesa. Akcja dzieła rozgrywa się w hiszpańskiej Andaluzji. O autorstwie Szekspira, obok analizy psychologicznej, świadczy również wiele elementów utworu. Pojawiają się w niej intrygi seksualne między księciem i chłopską dziewczyną, kobiety przebrane za mężczyzn, przechwycone listy, tragedia spleciona z komedią oraz inne. „Szczerze mówiąc byłem zaskoczony, widząc tak silne sygnały świadczące o autorstwie Szekspira” ? mówi Boyd.

Jednak Hammond odpowiedzialny za badania z 2010 roku wyraża obawy, iż badacze z Teksasu mogli nie wziąć pod uwagę faktu, że treść „Podwójnego kłamstwa” na przestrzeni dziejów przy co najmniej dwóch okazjach była poprawiana. Jest jednak pewny, że w sztuce można znaleźć ślady Barda z Avonu.

[aw,am]
fot. Smabs Sputzer
źródło: University of Texas, Independent, Channel News Asia

Tematy: , , ,

Kategoria: newsy