Rudzka, Jurczak, Mizielińscy i Piątek laureatami 14. Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. Joanna Rudniańska z tytułem Warszawskiej twórczyni

21 czerwca 2021

Warszawa nagrodziła najlepsze autorki i autorów literatury współczesnej oraz ich książki wydane w ubiegłym roku. Wśród laureatów 14. Nagrody Literackiej m.st. Warszawy są: Zyta Rudzka, Radosław Jurczak, Aleksandra i Daniel Mizielińscy oraz Grzegorz Piątek. Joanna Rudniańska otrzymała tytuł Warszawskiej twórczyni.

Werdykt jury poznaliśmy podczas otwartego dla publiczności wydarzenia, które miało miejsce w niedzielę wieczorem przy Bulwarze gen. Pattona. Wyniki 14. Nagrody Literackiej m.st. Warszawy zostały ogłoszone z pokładu literackiej barki.

Laureatkę w kategorii „proza” przedstawili członkini jury Eliza Kącka i sekretarz kapituły Maciej Jakubowiak. Nagrodę otrzymała Zyta Rudzka za powieść „Tkanki miękkie” (Wydawnictwo W.A.B.), w której swoją charakterystyczną i znakomitą ostrą frazą autorka kreśli portret mężczyzny w czasach słabości.

Zyta Rudzka dziękuje za nagrodę.

„W 'Tkankach miękkich’ Zyta Rudzka tworzy fikcję i zarazem ją podważa, opowiadając historię tak, by sama opowiadała, jak się opowiada. Oto powieść, która celebruje nieskończone możliwości kreacyjne prozy, kreśląc przy tym ich ograniczenia. Tworząc świat równie męczący i absurdalny jak nasz, autorka odkrywa dla literatury polskiej nowy styl narracji. Jest to klasyczna w kulturze angielskiej, nieznośna, niedoprowadzająca nigdzie anegdota, zatrącająca o wszystko i nic, przejaw złośliwości wobec samej instytucji literatury. Nosi nazwę 'opowieść o kudłatym psie’, shaggy dog story, i reprezentuje humor samolikwidacyjny. Zyta Rudzka ofiarowała nam taką właśnie shaggy dog story – od razu nieporównaną” – uzasadniła w laudacji Eliza Kącka.

Ogłoszenie zwycięzcy w kategorii „poezja” przypadło w udziale przedstawicielom jury Jarosławowi Klejnockiemu i Karolinie Szymaniak. Laureatem został Radosław Jurczak. „Zakłady holenderskie” (wyd. Biuro Literackie) to drugi tomik w dorobku tego poety młodego pokolenia. Autor zabiera nas w nim w podróż w nieznane, w przyszłość, wprowadza do poezji język fizyki i cybernetyki, a jednocześnie toczy się tu fascynująca gra z tradycją poetycką. Książka została również nominowana do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius” i Nagrody Literackiej Gdynia.

Radosław Jurczak odbiera nagrodę.

„To jest poezja, która uderzyła nas czułością wobec świata pozaludzkiego. Rozmawiając jeszcze przed spotkaniem, pomyśleliśmy sobie, że skoro człowiek w swoim rozwoju potrafił wykroczyć poza samego siebie ku zwierzętom i obdarzyć je nie tylko myślami funkcjonalnymi, ale też czułością, to dlaczego kiedyś nie mógłby z czułością wychylić się do świata sztucznego, do świata maszyn. Zwłaszcza że te maszyny coraz bardziej wkraczają w nasze życie, wręcz w naszą biologię. Ale jeśli państwo pomyśleliby, że to jest poezja kosmiczna, która rozgrywa się w rzeczywistości futurologicznej, choć oczywiście taką jest, to jednocześnie jest to poezja, która nicuje język tradycyjny nową leksyką, nowym myśleniem o budowie zdania, ale jednocześnie jest poezją tradycji, bo autor sięga po rozmaite znane formuły poetyckie. Wreszcie jest to poezja o tym, że tak naprawdę gdziekolwiek by nas nie rzuciło, nawet na Marsa, to piekło zabieramy ze sobą. I to jest nasze piekło. Ale żeby zachęcić, a nie zniechęcić, to powiem, że owszem, jest to poezja katastroficzna, ale jest to humorystyczna poezja katastroficzna” – powiedział Jarosław Klejnocki.

Laureatów w kategorii „literatura dziecięca (tekst i ilustracje)” przedstawiła Agnieszka Sowińska. Nagrodę przyznano Aleksandrze i Danielowi Mizielińskim za „Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych” (Wydawnictwo Dwie Siostry). Autorzy znani szerokiemu gronu odbiorców przede wszystkim z publikacji „Mapy. Obrazkowa podróż po lądach, morzach i kulturach świata” tym razem stworzyli interdyscyplinarny komiks pomieszany z książką edukacyjną.

Nagrodę w imieniu Aleksandry i Daniela Mizielińskich odebrał Maciej Byliniak z Wydawnictwa Dwie Siostry.

„Aleksandra i Daniel Mizielińscy wraz z melancholijnym pesymistą żubrem Kubą i postrzeloną, egzaltowaną wiewiórką Ulą zabierają nas w podróż po parkach narodowych na każdym z siedmiu kontynentów. W tej podróży łączą narrację komiksową z ilustracjami inspirowanymi dawnymi rycinami z książek przyrodniczych, pełne szczegółów rozkładówki z zielnikiem. Opowieści o złożonych ekosystemach pokazują ich piękno, wielowymiarowość, ich kruchość. Uświadamiają, że właściwie nie ma osobnych gałęzi wiedzy, że wszystkie się ze sobą splatają, dodając sobie nawzajem sensu” – czytała w uzasadnieniu przyznania nagrody Agnieszka Sowińska.

Laureata w kategorii „książka o tematyce warszawskiej” przedstawiły przewodnicząca jury Justyna Sobolewska i Anna Kramek-Klicka. Laureatem został Grzegorz Piątek i jego „Najlepsze miasto świata” (Wydawnictwo W.A.B.), które opowiada o fenomenie budowy całkiem nowego miasta na gruzach dawnej Warszawy. Autor koncentruje się na planach i sporach o odbudowę oraz na wyzwaniach, przed jakimi tuż po zakończeniu wojny stanęli urbaniści i architekci Biura Odbudowy Stoicy. To druga Nagroda Literacka m.st. Warszawy dla Grzegorza Piątka. Cztery lata temu jurorzy docenili jego poprzednią książkę o Warszawie pt. „Sanator. Kariera Stefana Starzyńskiego”.

Grzegorz Piątek dziękuje za przyznanie nagrody.

„’Najlepsze miasto świata’ Grzegorza Piątka nie jest tylko opowieścią o Warszawie, ale o energii społecznej umożliwiające zryw, który przemienił kupę gruzów w miasto” – przeczytała w laudacji Justyna Sobolewska. „To jest opowieść przede wszystkim o ludziach, o pokoleniu architektów i urbanistów, którzy tworzyli plany przyszłości i mieli odwagę wyobrażać sobie to najlepsze miasto świata. Piątek wydobywa nie tylko to, co spektakularne, ale zajmuje się też niewidocznymi efektami ich pracy. Pisze też o takich wizjach, które może i dobrze, że nie zostały zrealizowane. Bo planowanie miasta to twórcze zwarcie idealizmów z realizmem. To nie jest książka tylko dla Warszawiaków, bo przede wszystkim pokazuje, jak ważne jest planowanie i myślenie o mieście jako o całości, o jednym organizmie. Bardzo tego nam dzisiaj brak. Ambitne pokolenie Biura Odbudowy Stolicy, które było realistami, więc żądało niemożliwego, pyta nas: czy naprawdę chcemy, żeby miasto było sumą prywatnych interesów? – pisze Piątek. Nie chcemy. I za tę historię z przeszłości, która wskazuje drogi przyszłości, chcemy nagrodzić Grzegorza Piątka” – podsumowała Sobolewska.

Warszawski twórca lub twórczyni to specjalne wyróżnienie stworzone z myślą o wybitnych pisarkach i pisarzach związanych w szczególny sposób z Warszawą. W tym roku tytuł przypadł Joannie Rudniańskiej, tworzącej zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Jej utwory zostały już wcześniej docenione przez jury Nagrody Literackiej m.st. Warszawy – w 2013 roku w kategorii literatury dziecięcej nominowana została jej książka „XY”. Dwie jej publikacje – wspomniana „XY” oraz „Bajka o Wojnie” – zostały wpisane na Listę Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej.

Joanna Rudniańska odbiera tytuł Warszawskiej twórczyni.

„Kim jest twórca lub twórczyni warszawska? To nie jest autor, dla którego Warszawa jest po prostu scenerią literacką. Ten ktoś ma trudniejsze zadanie, bo przeszłość tego miasta jest coraz bardziej niewidoczna. Nie mamy kontaktu ani z Warszawą przedwojenną, ani z tą tuż powojenną – znikają ślady getta, na Muranowie tętni życie. W Warszawie trzeba nieustannie ćwiczyć wyobraźnię, nakładać na siebie obrazy z przeszłości i z teraźniejszości.
Jeszcze inne miasto kryje się pod ziemią. Miasto ociera się cały czas o śmierć, ma ją w sobie. Poza tym trudno za tym miastem nadążyć, bo ono cały czas się zmienia. Dlatego to miasto trzeba opowiadać i więcej – trzeba oswajać związane z tym miejscem lęki. I to właśnie robi Joanna Rudniańska w swojej twórczości”
– powiedziała Justyna Sobolewska.

Nagroda Literacka m.st. Warszawy, sięgająca w swojej historii lat 1926-38, w obecnej formie przyznawana jest od 2008 roku. To wielkie wyróżnienie dla autorek i autorów, a także podpowiedź ciekawych lektur dla wszystkich, którzy lubią czytać. Wśród jej laureatów i laureatek znajdziemy m.in. Wiesława Myśliwskiego, Ewę Lipską, Łukasza Orbitowskiego, Justynę Bednarek, Annę Bikont, Jakuba Żulczyka i wielu innych. Nagroda łączy wieloletnią tradycję z promocją czytelnictwa i otwartością na zmieniające się potrzeby czytelników. Dlatego też towarzyszy jej szereg wydarzeń popularyzujących literaturę i zachęcających do czytania. W tym roku są to m.in.: czytanie książek laureatów online, inicjatywa Warszawskie Czytelnie Nagrody Literackiej oraz konkursy w mediach społecznościowych. Wszystkie nominowane w tej edycji tytuły można znaleźć w warszawskich bibliotekach.

Laureatów wyłoniło jury w składzie: Justyna Sobolewska (przewodnicząca jury), Maciej Jakubowiak (sekretarz jury), Anna Kramek-Klicka, Eliza Kącka, Jarosław Klejnocki, Agnieszka Sowińska oraz Karolina Szymaniak. Warszawski twórca otrzymał 100 tysięcy złotych, a zwycięzcy poszczególnych kategorii – po 30 tysięcy złotych. Nagrody pieniężne trafią jednak nie tylko do laureatów, ale i nominowanych autorów i autorek – po 5 tysięcy złotych.

[am]

Tematy: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,

Kategoria: newsy