Pierwsze polskie bajki ludowe, o których istnieniu nie mieliście pojęcia, już dostępne na WolneLektury.pl

19 grudnia 2017


W bibliotece WolneLektury.pl zostały udostępnione nagrania dziesięciu bajek ludowych w ramach realizacji projektu „Z naszej bajki”. Dzięki temu wielu odbiorców po raz pierwszy może wysłuchać mało znanych historii między innymi o cudownym lekarstwie, nocy świętego Jana, skarbach czy dudnieniu w studni.

Być może to przypadek, że bajki ludowe zrealizowane w ramach projektu „Z naszej bajki” upubliczniono w przededniu 205. rocznicy wydania pierwszego wyboru baśni braci Grimm. Inicjatywie przyświeca jednak idea, aby przypomnieć, że tradycyjna bajka to nie tylko „Czerwony Kapturek” czy „Kopciuszek”, funkcjonujące w kulturze masowej w postaci niedoskonałych, wielkonakładowych adaptacji, nierzadko zaprzeczających charakterowi oryginału, ale również wiele lokalnych opowieści, o których odbiorcy nawet nie mają pojęcia.

Przywrócenie polskiej kulturze tradycji bajki ludowej i upowszechnienie mało dotąd poznanej polskiej twórczości ludowej to cele projektu realizowanego przez fundację Nowoczesna Polska. Dzięki podjętym działaniom fundacja chce przyczynić się do przywrócenia polskiej bajce należnego jej miejsca w domu i szkole, umożliwić kontakt publiczności z oralną kulturą tradycyjną oraz wzmocnić tożsamość poprzez uczestnictwo w kulturze lokalnej.

W zasobach biblioteki Wolne Lektury znalazło się dziesięć nagrań bajek ludowych w oryginalnej postaci gwarowej dokonanej przez przedstawiciela kultury tradycyjnej lub współczesnego twórcę ludowego. Wszystkie zostały zarejestrowane na potrzeby projektu „Z naszej bajki”. Można jedynie żałować, że nie opracowano wersji literackich. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby zadania tego podjęli się współcześni pisarze, przygotowując własne adaptacje. Nagrania zostały udostępnione czytelnikom biblioteki na wolnej licencji ? dzięki temu zgodnie z prawem każda zainteresowana osoba może je bezpłatnie przeglądać, pobierać na swój komputer, a także udostępniać innym i cytować.

Zespół projektowy przeprowadził także szczegółową kwerendę źródeł i archiwów. Na jej podstawie stworzono listę najciekawszych polskich bajek ludowych, które mogą wejść w skład dużej kolekcji w przyszłości. Zostały również przygotowane standardy opracowania etnograficznego bajek źródłowych oraz standardy stylistyczne i merytoryczne uwspółcześnienia bajek ? oba dokumenty zostały udostępnione na stronie biblioteki Wolne Lektury i mogą z nich skorzystać wszyscy zainteresowani tą tematyką.

Dodatkowo dzięki przeprowadzonym pracom programistycznym na stronie wolnelektury.pl o wiele łatwiej można znaleźć interesujące zasoby. Od teraz łatwo i skutecznie wyszukuje się utwory według epoki, gatunku i motywu. Wystarczy w oknie wyszukiwarki wpisać np. „sonet barok vanitas” i w wynikach wyszukiwania otrzymamy sonety barokowe z motywem Vanitas, do których pasują wszystkie wpisane słowa. Poprawiono również wyszukiwanie słów w treści książek, podpowiedzi w okienku wyszukiwania i liczne drobiazgi w warstwie wizualnej.

Nad merytoryczną stroną projektu „Z naszej bajki” czuwa zespół redakcyjny, w skład którego weszli prof. Joanna Papuzińska ? prozaiczka, poetka, autorka bajek i wierszy dla dzieci, profesor nauk humanistycznych; dr hab. Katarzyna Smyk ? prof. nadzw. w Instytucie Kulturoznawstwa UMCS w Lublinie, językoznawczyni, folklorystka, kulturoznawczyni; Antoni Beksiak ? animator kultury, kurator i krytyk muzyczny, edukator, dokumentalista i twórca, kontynuator tradycji muzycznych oraz Jarosław Lipszyc ? poeta i muzyk, wieloletni dziennikarz, aktualnie aktywny propagator nowoczesnej edukacji oraz wolnej kultury.

Fundacja Nowoczesna Polska prowadzi bibliotekę internetową WolneLektury.pl od 2007 roku kierując się zasadą maksymalnego obniżania barier dostępu do dóbr kultury. W czasie 10 lat funkcjonowania biblioteki zostało udostępnionych prawie 5300 utworów ? w wersji tekstowej, a niektóre również w formie audiobooków. Czytelnik znajdzie w tym zbiorze przede wszystkim dzieła klasyczne, w tym wiele lektur szkolnych, w doskonałych opracowaniach. Poza tym Fundacja stara się pozyskiwać prawa do dzieł i ich tłumaczeń, po to by udostępniać je na wolnych licencjach, dając tym samy dostęp do nich wielu nowym odbiorcom.

fot. obraz „Das Märchenbuch” autorstwa Waltera Firle / Wikimedia Commons

Tematy: , , ,

Kategoria: newsy