Odkryto nieznaną badaczom powieść matki Henryka Sienkiewicza
Okazuje się, że polska literatura wciąż skrywa przed nami pewne tajemnice i niespodzianki. W takich kategoriach należy bowiem traktować odnalezienie nieznanego dotąd dzieła Stefanii Sienkiewiczowej, matki naszego noblisty. Na powieść natrafiła Michalina Byra z Pracowni Informacji Naukowej Biblioteki Narodowej.
Zaginionym dziełem jest „Jedynaczka”, powieść, która opublikowana została w 10 odcinkach na łamach tygodnika dla kobiet „Bazar” w 1865 roku (przyszły autor „Quo vadis” miał wówczas 19 lat). Jak to często bywa, także i tym razem odkrycie było dosyć przypadkowe. Michalina Byra na ślad dzieła trafiła bowiem podczas poszukiwania informacji dla Barbary Wachowicz, pisarki, która pracuje obecnie nad książką „Matki wielkich Polaków”. Jedną z bohaterek tej publikacji ma być właśnie matka Henryka Sienkiewicza.
Według prezesa Towarzystwa im. Henryka Sienkiewicza, profesora Lecha Ludorowskiego, dzieło Stefanii Sienkiewiczowej jest znaleziskiem o wyjątkowej wartości artystycznej. „Niezwykła zwartość kompozycyjna, znakomity język, doskonałe panowanie nad frazą” ? rekomenduje pozycję cytowany przez Tvn24.pl Ludorowski, twierdząc, że książka bije na głowę np. debiut Orzeszkowej.
„Jedynaczka” opisuje losy pewnej rozpieszczonej dziewczynki, którą wychowuje para rozczulonych nią dziadków. Bezwarunkowe wychowanie jest jednak okupione zepsuciem charakteru młodej niewiasty, według której najważniejsza jest zabawa i eskapistyczne podejście do życia. Dziewczyna nie liczy się ze zdaniem innych, uważając, że tak naprawdę wszystko jej wolno.
O prozatorskiej twórczości swojej matki nie wiedział najprawdopodobniej nawet sam Sienkiewicz. W cytowanym przez Bibliotekę Narodową wywiadzie prasowym wspominał tylko jej dokonania poetyckie: „pisywała wiersze, jakkolwiek były to tylko poezye do albumów, bez pretensyi do jakiejś głębszej wartości artystycznej”. Tymczasem oprócz wspomnianej powieści Stefania Sienkiewiczowa ma również w dorobku dwie nowele „Maszerdon. Obrazek na tle ludowym” oraz „Nietoperz. Gawęda z podań ludowych”, które Ludorowski planuje wydać w zbiorczym tomie z „Jedynaczką”. Przypuszcza się, że działalność literacka matki Sienkiewicza miała wymiar jak najbardziej komercyjny. Publikacją powieści w odcinkach kobieta chciała podreperować domowy budżet.
„Jedynaczka” Stefanii Sienkiewiczowej dostępna jest online w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego. Należy szukać jej w tygodniku mód i robót ręcznych Bazar z 1865 roku (począwszy od numeru 5).
[mw]
fot. Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego
źródło: Biblioteka Narodowa, Tvn24.pl
Kategoria: newsy
