Odkryto niepublikowane wcześniej opowiadanie Chandlera krytykujące amerykańską służbę zdrowia

20 listopada 2017

W archiwum Raymonda Chandlera odnaleziono nieznane dotąd opowiadanie pisarza. Utwór nosi tytuł „It’s All Right – He Only Died” (z ang. „Wszystko w porządku – On tylko umarł”). Autor „Długiego pożegnania” odnosi się w nim krytycznie do amerykańskiej służby zdrowia i lekarzy, którzy odwracają się od biednych pacjentów.

Akcja opowiadania rozpoczyna się, gdy do szpitala przybywa „zarośnięta brudem postać na noszach”. Człowiek ten został potrącony przez ciężarówkę, ale personel szpitala nie jest chętny, by go ratować, ponieważ od rannego czuć whisky i od razu widać, że nie będzie on w stanie zapłacić za swoje leczenie. Chandler pisze: „w szpitalu panowała nieugięta zasada: depozyt w wysokości pięćdziesięciu dolarów albo brak wstępu”.

„It’s All Right – He Only Died” zostało odnalezione w archiwum pisarza w Bodleian Library w Oxfordzie. Opowiadanie odkrył Andrew Gulli, redaktor naczelny czasopisma „The Strand Magazine” i znany tropiciel niepublikowanych dzieł wielkich pisarzy. Gulli twierdzi, że jest to jeden z ostatnich utworów, jakie Chandler napisał. Tekst powstał między lipcem 1956 roku a wiosną 1958 roku. W tym czasie Chandler kilkukrotnie przebywał w szpitalu – raz w wyniku próby samobójczej, innym razem na skutek upadku ze schodów. Historię o bezdomnym człowieku potrąconym przez ciężarówkę czerpał z tamtych doświadczeń i obserwacji.

Opowiadanie zostało opublikowane w najnowszym numerze „The Strand Magazine”, a wraz z nim notatka pisarza załączona do oryginału. Chandler z pogardą pisze w niej, że lekarz, który odmówił przyjęcia pacjenta, „zhańbił siebie jako osobę, jako uzdrowiciela, jako ratownika życia, jako człowieka, od którego ze względu na profesję wymaga się, by nigdy nie odwracał się od tego, któremu jego umiejętności mogą pomóc lub kogo może ocalić”.

Dr Sarah Trott, badaczka twórczości Chandlera, komentuje, że „It’s All Right – He Only Died” to jakże aktualna „historia o życiu i śmierci, opowiadanie ku przestrodze o problematycznej naturze założeń i powierzchowności nastawionego na zysk społeczeństwa oraz niepokojący komentarz na temat 'amerykańskiego snu’, gdzie konkurencja na rynku pracy oznacza odejście od prowadzenia szpitala 'charytatywnie’, nawet jeśli oznacza to odmowę opieki medycznej ciężko choremu pacjentowi”.