Niezniszczalny dysk z „Fundacją” Asimova poleciał w kosmos na pokładzie samochodu Elona Muska. Wkrótce zostanie wysłana cała biblioteka

12 lutego 2018

We wtorek 6 lutego udanym startem rakiety Falcon Heavy miliarder Elon Musk rozpoczął eksplorację kosmosu. Najwięcej uwagi w mediach wzbudził samochód Tesla Roadster, który umieszczono na orbicie, po której będzie okrążał Słońce. Jednak to nie ów pojazd powinien przykuć naszą uwagę, lecz to, co znalazło się na jego pokładzie ? niezniszczalny dysk, zawierający trylogię „Fundacja” Issaca Asimova, który jako pierwszy w historii ludzkości będzie krążyć wokół Słońca przez miliony lat.

Czerwony kabriolet Elona Muska ze zrozumiałych względów wzbudził zainteresowanie mediów. Za kierownicą siedzi Starman, czyli nazwany tak w hołdzie dla Davida Bowiego manekin ubrany w skafander astronauty. Na desce rozdzielczej widnieje napis „Nie panikuj” nawiązujący do powieści „Autostopem przez Galaktykę”, na płytce z układem scalonym umieszczono informację „Wyprodukowano na Ziemi przez ludzi”, a radio odtwarza w kółko piosenkę „Life on Mars” Bowiego, aczkolwiek niepotrzebnie, ponieważ w próżni nie rozchodzą się fale dźwiękowe. Wszystko to jednak jest tylko rozpraszające uwagę opakowanie, które sprawiło, że dużo mniej mówi się o innym doniosłym elemencie wyposażenia ? trylogii „Fundacja” Isaaca Asimova zapisanej na specjalnym dysku.

Oczywiście nikt nie umieścił w samochodzie papierowych książek. Normalne, niezabezpieczone wydanie w miękkiej oprawie nie przetrwałoby długo i zostałoby rozdarte na strzępy przez promieniowanie. Powieści umieszczono na pionierskim kwarcowym dysku optycznym 5D, którego trwałość szacuje się na 14 miliardów lat przy temperaturze 190 stopni Celsjusza (z powodzeniem wytrzymuje temperaturę nawet 1000 stopni, a w temperaturze pokojowej jest praktycznie wieczny).

Możliwości tych dysków są niewiarygodne. Teoretycznie nośnik może pomieścić 360 terabajtów danych. Oznacza to, że da się zarejestrować na nim treść 180 milionów książek. Biorąc pod uwagę, że w całej historii ludzkości wydano jakieś 130 milionów książek, to na dysku pozostaje mnóstwo pamięci do zapisania całej Wikipedii, Twittera i dużej części Facebooka. Na jednej płycie wielkości dłoni można więc zachować całkiem reprezentatywny obraz ludzkiej cywilizacji. Oczywiście są to wyliczenia czysto teoretyczne. W praktyce nikt nie wykorzystał jeszcze całej pojemności dysku.

Inicjatorem umieszczenia w kosmosie tego przełomowego nośnika w dziedzinie magazynowania wiedzy jest amerykański przedsiębiorca Nova Spivack i założona przez niego organizacja non-profit Arch Mission Foundation, której przyświeca cel wykorzystywania nowych technologii do przechowywania w niezniszczalnej formie ogromnych zbiorów danych. Firma wyprodukowała niedawno pięć testowych dysków, na których znalazła się trylogia Asimova, jedna z ulubionych lektur Spivacka.

Kontakt z Elonem Muskiej nawiązano za pomocą Twittera. Kiedy Spivack dowiedział się, że miliarder planuje wystrzelić w kosmos rakietę, wrzucił na swój profil wpis: „Drogi Elonie, przygotowaliśmy dla ciebie kryształ danych, który przetrwa 14 miliardów lat, zawierający trylogię 'Fundacja’ Asimova. Waga ? poniżej 5 gram. Czy możemy wysłać to wspólnie na przejażdżkę na Marsa?” Spivack poprosił też znajomych, żeby udostępniali jego wiadomość na swoich profilach, wierząc, że dzięki temu uda się zwrócić uwagę głównego zainteresowanego. I rzeczywiście mu się powiodło! Elon Musk jest wielkim fanem trylogii Asimova, dlatego przystał na propozycję. Dysk został umieszczony w samochodzie (niestety Spivack nie może udzielić prasie informacji, gdzie dokładnie nośnik się znajduje), dodatkowo Musk otrzymał kolejną kopię do swojej prywatnej kolekcji.

Na tym jednak plany Spivacka i jego fundacji się nie kończą. W 2020 roku zamierzają wysłać na Księżyc dysk, na którym znajdzie się w całości Project Gutenberg, Wikipedia i Wolfram Alpha. W 2030 roku chcieliby wypuścić w kosmos kolejną bibliotekę. W dłuższej perspektywie niezniszczalne dyski mają być tak tanie i powszechne jak koraliki. Wszyscy będą mogli nosić całą ludzką wiedzę zaszyfrowaną na przykład w naszyjniku.