Naukowcy dowodzą, że korzenie słynnych baśni „Jaś i magiczna fasola” oraz „Piękna i Bestia” sięgają kilku tysięcy lat wstecz
Badacze z uniwersytetów w Durham i Lisbonie zastosowali techniki używane zwykle w biologii ewolucyjnej do odnalezienia prehistorycznych korzeni znanych baśni. Dowiedziono, że najstarsze z nich opowiadane były już w epoce brązu.
Gdy bracia Grimm kompilowali zbiór baśni i bajek („kompilowali” to trafniejsze słowo niż „pisali”), jeden z nich, Wilhelm, zasugerował, że niektóre historie muszą sięgać tradycją kilku tysięcy lat wstecz, aż do czasów powstania rodziny języków indoeuropejskich. Późniejsi myśliciele zakwestionowali ten pogląd, twierdząc, że opowieści te są znacznie młodsze, oceniając ich wiek na kilkaset lat.
Sara Graça da Silva, folklorystka z Nowego Uniwersytetu w Lizbonie, oraz dr Jamshid Tehrani, antropolog z Uniwersytetu Durham, dowodzą, że Wilhelm najwyraźniej miał rację. Stosując metodę filogenetyczną do zbadania relacji między historią ludności a zjawiskami kulturowymi (takimi jak język, zwyczaje małżeńskie, kultura materialna i muzyczna) oraz analizując „drzewo” języków indoeuropejskich, przekonali się, jak daleko w czasie sięgają korzenie popularnych baśni.
Wyliczyli, że bajka o kowalu, który zaprzedał swoją duszę diabłu, aby zdobyć nadprzyrodzone zdolności, w swej pierwotnej wersji pojawiła się już prawie 6 tysięcy lat temu, w epoce brązu. Z kolei wiek baśni o „Jasiu i magicznej fasoli” oszacowano na ponad 5 tysięcy lat, a jej źródła tkwią w grupie opowieści sklasyfikowanych jako „Chłopiec, który skradł skarb Ogra”. Natomiast „Piękna i Bestia” oraz „Rumpelsztyk” (inaczej „Titelitury”) pochodzą sprzed 4 tysięcy lat.
„To zadziwiające, że opowieści te przetrwały tak długo bez spisania. Są starsze niż język angielski, a powstały w języku, który dziś już nie istnieje” ? powiedział dr Tehrani. „Sprawdzaliśmy hipotezę Wilhelma Grimma i wierzymy, że jest prawdziwa(?) znaczna liczba magicznych opowieści istniała w indoeuropejskiej tradycji mówionej na długo zanim zostały one spisane”.
Na zdjęciu załączonym do newsa „Piękna i Bestia” w interpretacji Giovany Milanezi.
[aw,am]
źródło: BBC, The Guardian
Kategoria: newsy
