Książki z ilustracjami wywierają lepszy wpływ na prospołeczną postawę u dzieci, gdy bohaterami są ludzie, a nie zwierzęta lub inne postacie
Kanadyjscy naukowcy twierdzą, że książki z ilustracjami wywierają większy wpływ na prospołeczną postawę u dzieci, gdy bohaterami historii są ludzie, a nie zwierzęta lub inne postacie.
Instytut Badań Edukacyjnych Uniwersytetu Toronto przeprowadził badanie na 96 dzieciach w wieku od 4 do 6 lat. Mali uczestnicy eksperymentu zostali podzieleni na trzy równe grupy. Pierwszej przeczytano książeczkę dla dzieci „Mały Szop uczy się dzielić” autorstwa Mary Packard. Druga grupa zapoznawała się z tą samą książeczką, ale wszystkie postacie zwierząt zostały zastąpione przy użyciu Photoshopa ilustracjami przedstawiającymi ludzi (z zachowaniem estetyki oryginału). Z kolej trzeciej grupie przeczytano książeczkę kontrolną ? „Małe nasionko” Erica Carle’a, w której nie występującą istotne relacje z ludźmi.
Dzieci spotykały się indywidualnie z przeprowadzającym eksperyment w cichym pomieszczeniu w laboratorium uniwersyteckim lub w Centrum Nauki. Najpierw pozwalano im wybrać 10 naklejek, które im się najbardziej spodobały, spośród 100 dostępnych. Następnie poinformowano malców, że jest pewne dziecko, które nie może bawić się w tę grę i nie dostanie naklejek. Jeśli chcą, mogą część swoich naklejek przeznaczyć dla tej osoby, wkładając je do koperty. Gdy mały uczestnik eksperymentu decydował, ile naklejek podaruje nieznanemu dziecku, przeprowadzający eksperyment odwracał się i zamykał oczy, aby zapewnić, że nie dowie się, ile naklejek znalazło się w kopercie. Dziecko zaklejało kopertę i umieszczało ją w skrzynce na listy. Przeprowadzający eksperyment wyjmował później kopertę i zliczał, ile naklejek zostało podarowanych w prezencie. Zadanie przeprowadzano dwukrotnie ? zarówno przed, jak i po przeczytaniu książki.
Wyniki badania opublikowane w czasopiśmie „Developmental Science” pokazują, że dzieci, którym przeczytano książeczkę, gdzie występowały ludzkie postacie, okazały się bardziej hojne. Natomiast między dziećmi, które zapoznały się z książeczką w wersji antropomorficznej i książeczką kontrolną, nie było żadnej różnicy; obie te grupy dzieliły się naklejkami mniej chętnie, niż przez lekturą.
Naukowcy przypomnieli, że istniejące badania z zastosowaniem naklejek wykazały, że przed ukończeniem szóstego roku życia, a nawet później, dzieci prawie w ogóle nie dzielą się naklejkami ze swoimi przyjaciółmi i zachowują większość tego typu skarbów dla siebie, dlatego zadanie dawało im możliwość zmiany zachowań po zapoznaniu się z lekturą. I chociaż przeprowadza się coraz więcej badań potwierdzających, że na małe dzieci bardziej oddziałują realistyczne opowieści, po raz pierwszy pojawił się naukowy dowód, że dotyczy to również zachowań społecznych.
Zwierzęta odgrywają dużą rolę w literaturze dziecięcej. Przeprowadzona w 2002 roku analiza tysiąca książek dla najmłodszych czytelników wykazała, że ponad połowa z tych publikacji przedstawiała zwierzęta i ich środowisko życia, ale tylko 2% w sposób realistyczny, przeważająca większość autorów stosowała antropomorfizację. Jednym z argumentów przemawiających za takim portretowaniem zwierząt w historiach dla najmłodszych ma być ten mówiący, że dzieci odczuwają naturalny pociąg do zwierząt, jeśli więc zastosuje się antropomorfizację, historia stanie się bardziej atrakcyjna, a wypływająca z niej lekcja łatwiej zapadnie w umyśle dziecka, co przełoży się na zachowania w życiu codziennym. O dziwo, nigdy nie przeprowadzono bezpośrednich badań, które potwierdziłyby słuszność tego założenia.
Odpowiedzialna za kanadyjski eksperyment profesor Patricia Ganea nie chce w ten sposób sugerować, że autorzy mają zrezygnować z antropomorfizacji, a jedynie pamiętać, kiedy i jaki zabieg warto zastosować. „Opowiadamy historie dzieciom z wielu powodów, a jeśli celem jest udzielenie im moralnej lekcji, jednym ze sposobów sprawienia, aby była ona bardziej przystępna dla dzieci, jest wykorzystanie ludzkich postaci” ? powiedziała.
[am]
źródło: Developmental Science, The Guardian
Kategoria: newsy
