Huxley do Orwella: „1984” poprzedza „Nowy Wspaniały Świat”

22 marca 2012


„Letters of Note” opublikowało list, jaki Aldous Huxley wysłał do George’a Orwella w październiku 1949 roku. Autor „Nowego wspaniałego świata” podzielił się w korespondencji swoimi wrażeniami po lekturze „1984”.

„Filozofią rządzącej mniejszości w '1984′ jest sadyzm, który został doprowadzony do swojego logicznego zakończenia, wykraczając poza seks i odrzucając go. Jednakże wątpliwym wydaje się, by polityka 'trzymania pod kamaszem’ mogła trwać w nieskończoność. W moim własnym przekonaniu, oligarchia u władzy znajdzie mniej rozrzutne i wymagające mniejszych nakładów pracy sposoby rządzenia ludźmi oraz zaspokajania swojej żądzy siły. Sposoby te będą przypominać to, co opisałem w moim 'Nowym wspaniałym świecie'” – napisał Huxley w liście datowanym na 21 października 1949 roku.

Jednakże list nie jest krytyką powieści Orwella. Wręcz przeciwnie, we wstępie Huxley kieruje wyrazy uznania dla pisarza oraz chwali jego dzieło. „Nie muszę chyba po raz kolejny stwierdzać, jak wspaniała i niezwykle ważna jest to książka” – pisze Huxley, wyjaśniając, jak ucieszył się na wieść, że Orwell przesłał mu egzemplarz swojej powieści i dlaczego z powodu kłopotów ze wzrokiem nie był w stanie przeczytać jej wcześniej.

Przywołane powyżej słowa o większym realizmie „Nowego wspaniałego świata” są właściwie puentą refleksji Huxleya nad ’ostateczną rewolucją’, którą pisarz dzieli się z kolegą po fachu. Lektura listu nasuwa wniosek, że Huxley widział rewolucję w stylu orwellowskim jako etap poprzedzający jego własną wizję przyszłości, kolejny stopień ewolucji totalitarnej technokracji, przejścia w faszystowski korporacjonizm.

Opublikowany przez „Letters of Note” list jest nie tylko niezwykłym przykładem na wymianę myśli i idei, ale przy okazji daje szersze pojęcie o kontekście historyczno-społecznym, w którym obie powieści powstały. Huxley pisze również o współczesnych sobie technikach manipulacji, badaniu ich przez psychologię oraz potencjalnym zastosowaniu ich w polityce. Z całością listu w wersji angielskiej można zapoznać się klikając tutaj.

Tematy: , , , , ,

Kategoria: newsy