Hervé Le Tellier laureatem Nagrody Goncourtów 2020!

30 listopada 2020

Pisarz Hervé Le Tellier, członek i przewodniczący eksperymentalnej grupy literackiej OuLiPo, został tegorocznym laureatem Nagrody Goncourtów. Uznanie jurorów zdobyła jego najnowsza powieść o jakże znamiennym dla 2020 roku tytule „L’anomalie” (z fr. „Anomalia”).

Nagrodzona powieść czerpie z konwencji thrillera i nieograniczonej fantazji typowej dla twórców OuLiPo. Akcja „L’anomalie” rozgrywa się w 2021 roku. Na pokładzie samolotu lecącego między Paryżem a Nowym Jorkiem dochodzi do dziwnego zdarzenia, które wywraca do góry nogami życie pasażerów. Wśród nich są: Blake – szanowany ojciec rodziny i jednocześnie płatny zabójca, Slimboy – nigeryjski gwiazdor popu zmęczony życiem w kłamstwie, Joanna – budząca grozę prawniczka, którą dopadają dawne błędy, a także Victor Miesel – pisarz, który z dnia na dzień zyskał sławę. Wszyscy wierzyli, że prowadzą sekretne życie. Nikt nie wyobrażał sobie, do jakiego stopnia to prawda.

63-letni autor powieści, Hervé Le Tellier, pochodzi z Paryża. Z wykształcenia jest matematykiem i doktorem lingwistyki. Pracował jako dziennikarz naukowy. W dorobku ma ponad 30 książek: powieści, zbiorów opowiadań, tomów poezji i innych. Uwagę szerokiej publiczności zwrócił w 1997 roku dziełem zatytułowanym „Les amnésiques n’ont rien vécu d’inoubliable” (z fr. „Cierpiący na amnezję nie doświadczyli niczego niezapomnianego”), które stanowiło hołd dla „Pamiętam że…” Georgesa Pereca. Był to zbiór 1000 krótkich zdań rozpoczynających się od pytania „O czym myślisz?”, po czym padała odpowiedź: „Myślę, że…”.

Z powodu pandemii koronawirusa obrady jury i ogłoszenie zwycięzcy odbyło się zdalnie. Członkowie Akademii Goncourtów po raz pierwszy od ponad wieku nie mogli tego uczynić z restauracji Drouant w Paryżu. Na spotkanie z dziennikarzami umówili się w formie wideokonferencji. Nazwisko laureata wyjawił przewodniczący Didier Decoin, który następnie zaprosił autora „L’anomalie” do udziału w tym wirtualnym wydarzeniu. Zdaniem większości krytyków Hervé Le Tellier był faworytem w gronie czterech tegorocznych finalistów. Sam laureat pewności co do wygranej najwyraźniej nie miał. „Nigdy nie spodziewamy się nagrody takiej jak Nagroda Goncourtów. Nie piszemy, żeby zdobyć nagrodę, nie wyobrażamy sobie, że ją otrzymamy” – powiedział.

Ostatecznie Hervé Le Tellier zdobył osiem na dziesięć głosów jurorów. Jak podkreślił jeden z członków Akademii, pisarz Tahar Ben Jelloun, „L’anomalie” zrobi dużo dobrego i „oczaruje wielu ludzi w czasie, który nie jest radosny”. Z kolei Éric-Emmanuel Schmitt powiedział: „Zauważyłem, że oparłeś się dwóm rzeczom. Przede wszystkim oparłeś się bardzo, bardzo dobremu pomysłowi, ponieważ nie ma nic gorszego niż dobry pomysł na napisanie powieści. Udało ci się wyjść poza ten pomysł i pójść w kierunku nadzwyczajnego zakończenia oraz sprawić, by ta 'anomalia’ ujawniła się każdemu z bohaterów. Oparłeś się też drugiemu niebezpieczeństwu, jakim jest ironia. Pojawia się nieustannie w twojej powieści w odniesieniu do religii i filozofii. Ale mimo wszystko jest w tej książce miłość do ludzi, do życia, a nawet do stawiania pytań”.

Co ciekawe, w tym roku „L’anomalie” zdobyło również tytuł „Polski wybór Nagrody Goncourtów”, przyznawany przez studentów filologii romańskiej z 12 polskich uczelni. W uzasadnieniu werdyktu podkreślono, że „L’anomalie” doceniono za „przewrotne połączenie logiki i absurdu zarówno formy jak i treści, wywołujące u czytelnika niepokój i niezrozumienie, które, jak pisze sam autor, przewyższa wiedzę, inteligencję i geniusz”. Studenckie jury wskazało, że książka wyróżnia się formą i „zadaje pytanie o granice naszego pojmowania świata. Każe zastanowić się, czy nie jesteśmy tylko symulacją z przemyśleń Nicka Bostroma…”.

Polscy studenci wybierają najlepszą francuską powieść już od dwudziestu trzech lat. W tym roku po raz czwarty w historii ich ocena pokryła się z werdyktem Akademii Goncourtów we Francji. Ostatnio taka sytuacja miała miejsce w 2010 roku, gdy triumfował Michel Houellebecq.

Nagroda ​​Goncourtów to najważniejsze wyróżnienie literackie we Francji, przyznawane od 1903 roku. Ma ona jedynie symboliczną wartość pieniężną, która wynosi zaledwie 10 euro, ale zapewnia laureatom prestiż i międzynarodową sławę. W gronie laureatów znaleźli się m.in.: Marcel Proust, Romain Gary, Simone de Beauvoir, Patrick Modiano, Jonathan Littell, Michel Houellebecq i Pierre Lemaitre, a w 2019 roku – Jean-Paul Dubois. W tym roku ceremonia ogłoszenia zwycięzcy została przesunięta z początku listopada na ostatni dzień miesiąca. Członkowie Akademii chcieli bowiem poczekać na otwarcie księgarń, które pozostawały zamknięte z powodu jesiennej fali pandemii COVID-19.

[am]

Tematy: , , , , , , , , , , ,

Kategoria: newsy