Dyskusyjne Kluby Książki obchodzą 15-lecie istnienia w Polsce
Mija 15 lat od uruchomienia w Polsce Dyskusyjnych Klubów Książki. Program wciąż się rozwija, a w jego ramach rzesze czytelników w całym kraju regularnie spotykają się, aby dyskutować o literaturze.
Dyskusyjne Kluby Książki mają swoje źródło w grupach czytelniczych, które zawiązano w 2004 roku w siedzibach British Council m.in. w Warszawie i Krakowie. Chcąc popularyzować ideę klubów książki w Polsce, jesienią 2006 roku instytucja ta rozpoczęła współpracę z Instytutem Książki. W bibliotekach w całym kraju przeprowadzono prezentacje, podczas których przedstawiono zasady funkcjonowania takich grup, a także zorganizowano warsztaty, na których pokazano, jak spotkania wyglądają w praktyce. W styczniu 2007 roku ruszyły pierwsze Dyskusyjne Kluby Książki. W kwietniu tego samego roku działało ich już ponad 220.
Inicjatywa ma promować kulturę literacką i czytelnictwo, ożywić i zintegrować środowiska skupione wokół bibliotek publicznych, zachęcić nowych użytkowników do korzystania z bibliotek publicznych oraz inspirować bibliotekarzy do kreowania mody na czytanie. Dyskusyjne Kluby Książki mają charakter inkluzywny. Programowi przyświeca założenie, że potrzebne są miejsca, w których można swobodnie rozmawiać o wspólnie czytanych książkach, oraz że nie trzeba być specjalistą (np. filologiem, krytykiem literackim czy bibliotekarzem), by czerpać przyjemność z tych rozmów. Klubowicze należą do wszystkich grup wiekowych i społecznych, mieszkają zarówno w wielkich miastach, jak i małych wsiach, wykonują różne zawody i mają różne zainteresowania.
Spotkania i dyskusje o książkach mają charakter nieformalny. Aby zapewnić warunki do swobodniej dyskusji kwestie formalne ograniczono do minimum. Klubowicze spotykają się w wybranym przez siebie miejscu, z wybraną przez siebie częstotliwością, jednak zazwyczaj nie rzadziej niż raz na dwa miesiące. Kluby mają swobodę w wyborze lektur, które chcą czytać i omawiać. Choć program w swoich pierwotnych założeniach miał umożliwiać czytelnikom przede wszystkim obcowanie z polską literaturą najnowszą, to ani Instytut Książki, ani biblioteki wojewódzkie, które pełnią funkcję koordynującą, nie nakazują klubom czytania określonych pozycji.
Dyskusyjne Kluby Książki działają najczęściej przy bibliotekach publicznych, ale mogą też funkcjonować przy innych instytucjach (np. domach kultury, więzieniach, klubach sportowych, fundacjach itp.) we współpracy z biblioteką publiczną. W ramach klubów mają też miejsce spotkania autorskie, dające możliwość osobistych rozmów klubowiczów z autorami czytanych przez siebie książek, przewidziano też szkolenia i wykłady dotyczące literatury najnowszej, konkursy na recenzję i wiele innych inicjatyw.
Obecnie w całej Polsce działa 1756 Dyskusyjnych Klubów Książki (596 klubów dla dzieci i młodzieży oraz 1160 klubów dla dorosłych), które skupiają niemal 19 tysięcy stałych członków. Do momentu wybuchu pandemii rocznie odbywało się ponad 14,5 tysiąca spotkań klubowych oraz ponad 900 spotkań autorskich. Na przykład w 2019 roku klubowicze mieli okazję porozmawiać z 305 autorami. Rocznie na potrzeby klubów zostaje zakupionych około 24 tysiące woluminów.
Kluby finansowane są przez Instytut Książki. Aby zapewnić im stabilne podstawy funkcjonowania, corocznie realizowany jest program dotacyjny dla wojewódzkich bibliotek publicznych, które pełnią funkcję koordynatorów programu na terenie swojego województwa bądź regionu. W 2021 roku Instytut Książki przeznaczył na ten cel 1,8 miliona złotych ze środków przekazanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
W pierwszej połowie 2021 roku Dyskusyjne Kluby Książki wciąż mierzyły się z trudnościami wynikającymi z trwającej pandemii koronawirusa, która zamroziła życie społeczne i jednocześnie uderzyła w sedno programu, czyli bezpośrednie spotkania czytelników ze sobą, z autorami i ekspertami. Kierując się troską o dalsze ich funkcjonowanie, Instytut Książki w czasie pandemii wprowadził szereg zmian do regulaminu programu dotacyjnego, zintensyfikował również działania w przestrzeni internetowej.
Dyskusyjne Kluby Książki w Polsce nie powstały w kulturalnej próżni. Dlatego też, choć sam model funkcjonowania Dyskusyjnych Klubów Książki został zaczerpnięty z tradycji amerykańskich i brytyjskich, to przyjął się w naszym kraju doskonale, o czym świadczą tysiące aktywnych klubowiczów. Wszystkich, którzy chcieliby dołączyć do tej rosnącej z roku na rok grupy i otrzymać więcej informacji na temat klubów, Instytut Książki zachęca do odwiedzenia swojej strony internetowej i kontaktu z koordynatorami wojewódzkimi programu.
[am]
fot. i źródło: Instytut Książki
Kategoria: newsy
