100 książek zakwalifikowanych do Angelusa, a 249 – do Silesiusa. Zmiany w składach jury obu nagród
Z końcem marca poznaliśmy listy książek zakwalifikowanych do tegorocznych edycji dwóch największych wyróżnień literackich fundowanych przez miasto Wrocław – Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus i Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius. Już po raz trzeci w październiku odbędzie się wspólna gala obu nagród, w trakcie której ogłoszone zostaną zwycięskie książki. W tym roku o wynikach zadecydują nowo powołane gremia jurorskie.
Szansę na Angelusa ma równo 100 książek, które swoje pierwsze polskie wydanie miały w 2021 roku. Tak zadecydowało jury, któremu od tego roku przewodniczy Martin Pollack. Ten wybitny austriacki pisarz i tłumacz literatury polskiej, laureat Angelusa z 2007 roku, kierować będzie pracami kapituły przez najbliższe trzy lata, a dyskutować z nim będą: Wojciech Browarny (literaturoznawca, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego), Kinga Dunin (socjolożka, publicystka, krytyczka literacka), Michał Nogaś (dziennikarz radiowy i prasowy specjalizujący się w literaturze), Mykoła Riabczuk (ukraiński krytyk literacki i eseista), Justyna Sobolewska (krytyczka literacka, dziennikarka tygodnika „Polityka”) oraz Andrzej Zawada (krytyk i historyk literatury, profesor emeritus Uniwersytetu Wrocławskiego). Listę książek zakwalifikowanych znajdziemy na stronie nagrody.
W przypadku poetyckiego Silesiusa tytułów jest znacznie więcej, bo aż 249, z tego 63 to debiuty. Tu także zaszły zmiany w składzie jurorskim. Przewodniczącym na trzyletnią kadencję został Piotr Śliwiński (krytyk literacki, badacz polskiej poezji współczesnej, profesor na Wydziale Filologii Polskiej UAM w Poznaniu), który spory toczyć będzie z: Moniką Glosowitz (badaczką literatury pracującą w Instytucie Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego), Tomaszem Kunzem (teoretykiem i krytykiem literackim, tłumaczem, pracownikiem Katedry Antropologii Literatury i Badań Kulturowych na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego), Pawłem Mackiewiczem (historykiem literatury, profesorem na Uniwersytecie Wrocławskim), Małgorzatą Mikołajczak (literaturoznawczynią, kierowniczką Zakładu Literaturoznawstwa w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Zielonogórskiego), Krystyną Pietrych (literaturoznawczynią, pracującą w Zakładzie Literatury i Tradycji Romantyzmu oraz Interdyscyplinarnego Centrum Badań Humanistycznych Uniwersytetu Łódzkiego) i Pawłem Próchniakiem (literaturoznawcą, antropologiem literatury, krytykiem literackim). Lista książek zakwalifikowanych do Silesiusa dostępna jest na stronie nagrody.
Środkowoeuropejski Angelus
Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus ustanowiona została w 2006 roku, a autorka bądź autor zwycięskiej książki może liczyć na gratyfikację finansową w wysokości 150 tysięcy złotych. Tym samym Angelus jest najwyżej opłacaną nagrodą literacką w Polsce. Co interesujące, z uwagi na swój międzynarodowy charakter – zgłaszać można polskie wydania książek z 22 krajów Europy Środkowej – do tej pory Angelus tylko raz trafił w ręce polskiego autora (był to Maciej Płaza), za to aż czterokrotnie nagradzano nim pisarki bądź pisarzy ukraińskich (Jurij Andruchowycz, Oksana Zabużko, Serhij Żadan i Kateryna Babkina).
Od 2010 roku przyznawany jest także Angelus za przekład – tłumaczki i tłumacze mogą liczyć na 40 tysięcy złotych, a od 2020 roku wyróżnienia finansowe w wysokości 5 tysięcy złotych trafiają też do każdego autora lub autorki książek zakwalifikowanych do finałowej siódemki. Pulę angelusowych wyróżnień uzupełnia Nagroda im. Natalii Gorbaniewskiej – upamiętniająca pierwszą przewodniczącą jury Angelusa. O tym, w czyje ręce trafia, decyduje publiczność w internetowym głosowaniu (oddając głosy na książki z finałowej siódemki), a zwyciężczyni bądź zwycięzca takiego plebiscytu otrzymuje zaproszenie na trzymiesięczną rezydencję literacką we Wrocławiu.
Poetycki Silesius oraz festiwal
Pierwszego Silesiusa wręczono w 2008 roku, a trafił on w ręce Tadeusza Różewicza. Na ten jeden z najważniejszych i najwyższych laurów poetyckich w kraju składają się de facto trzy nagrody – za całokształt pracy twórczej (100 tysięcy złotych), książkę roku (50 tysięcy złotych) i za najlepszy debiut (15 tysięcy złotych). Podobnie jak w przypadku Angelusa, i tutaj każda nominacja wiąże się z gratyfikacją wynosząca 5 tysięcy złotych.
Od 2016 roku nagrodzie towarzyszy Międzynarodowy Festiwal Poezji Silesius, który obecnie stanowi jedną z najważniejszych imprez poetyckich w Polsce. W tym roku odbędzie się już po raz siódmy, po raz pierwszy od dwóch lat nie w reżimie pandemicznym. W trakcie festiwalu poznamy m.in. tomy nominowane do Silesiusa, będziemy mieć okazję wziąć udział w premierach książkowych, Turnieju jednego wiersza im. Rafała Wojaczka, a nawet przyjrzeć się zmaganiom sportowym!
Fundatorem nagród jest miasto Wrocław, a operatorem – Wrocławski Dom Literatury.
[am]
fot. Rafał Komorowski/Wrocławski Dom Literatury
Kategoria: newsy
