Szaman

Autor: Egon Bondy
Tłumaczenie: Arkadiusz Wierzba
Wydawnictwo: Korporacja Ha!art
Rok wydania: grudzień 2012
Tytuł oryginału: Šaman
Rok wydania oryginału: 1976
Oprawa:
Format:
Liczba stron:
ISBN

Kup książkę w sklepie wydawnictwa
Kup książkę w księgarni Selkar
Kup książkę w księgarni Lideria

Opis:

?Šaman? (1976) to jedna z najbardziej znanych, obok powieści ?Invalidní sourozenci? (?Kalekie rodzeństwo?), i najbardziej cenionych powieści w dorobku Bondy?ego, wydana po raz pierwszy w samizdacie, w 1976 r. Akcja tej radykalnej, zaangażowanej społecznie antyutopii z elementami groteski i pornografii rozgrywa się w prehistorycznej wspólnocie neolitycznej przypominającej swoją strukturą totalitarne systemy komunistyczne. Losy starzejącego się szamana, który pełni rolę duchowego przywódcy hordy jaskiniowców, odzwierciedlają przewrotność tamtej epoki. Już I.M. Jirous zauważył, że główny bohater to stylizowany portret samego autora tej książki, który łączy ze sobą elementy samooskarżenia i apologii. Uzupełniający powieść cykl wierszy sprawia, że ?Szaman? przekracza granicę między ?dydaktyczną epiką a konfesyjną liryką?. Książkę opublikowano po raz pierwszy w nieocenzurowanej wersji dopiero w 2007 r.

Jako prozaik jestem totalnym inwalidą. Nie potrafię sklecić fabuły. Nie umiem napisać powieści. Nie umiem stworzyć historii, zawiązać intrygi… Dlatego najchętniej umieszczałem akcję na tle historycznym. Na tym mogłem się oprzeć. Każda z tych moich książek, w tym ?Szaman?, zajęła mi jakieś 1,5 roku pracy. To była ciężka, mozolna robota.

Egon Bondy

Paraboliczna powieść ?Szaman? to jeden z najbardziej cenionych utworów prozatorskich Bondy?ego, według Radima Kopáča, można go uznać za najwartościowszy tekst w dorobku pisarza. W osobie Szamana można dojrzeć samego autora, ale też i innych wpływowych intelektualistów jego pokolenia, tych, którzy po złotych latach sześćdziesiątych nie potrafili obronić swojej kultury i siebie samych przed zaprowadzeniem w kraju moskiewskiego porządku, przed normalizacją.

Zofia Bałdyga

Jak ktoś się chce dowiedzieć jak to było w tamtych czasach, wystarczy, że przeczyta trzy książki: Josepha Conrada ?W oczach zachodu?, ?Szamana? Egona Bondy’ego i ?Biesy? Dostojewskiego. Ale tak naprawdę wszystko jest w ?Szamanie?. Bondy był tego świadom. Szaman to tragiczna postać. Geniusz, ale i szaleniec.

Ivan Martin Jirous (?Magor?, Plastic People of the Universe)

Bondy zaczyna pisać prozę w latach 70-tych… To są teksty napisane z przymusu, są jak wyznania… Ale są to także teksty z tezą napisane pod kątem konkretnej sprawy… O konotacjach politycznych lub filozoficznych… Odnoszące się do jego prac filozoficznych. To są teksty, według mnie, trochę na marginesie głównych zainteresowań, próby wykorzystania talentu w innych dziedzinach sztuki. Mają charakter quasi-utopii lub antyutopii (?) przesiąkniętych filozofią Indii, średniowiecza, antyku…Te eksperymenty, tworzą według mnie… jedną, ciągle pisaną książkę, którą kończy dopiero śmierć jej autora.

Martin Machovec

?Šaman? to wspaniała i okrutnie mądra książka. Chciałbym, by polski ?Szaman? był jej możliwie jak najwierniejszym towarzyszem.

Arkadiusz Wierzba, tłumacz

Materiały o książce:

„Wysoka parabola lotu” – recenzja książki
„Szaman” Egona Bondy?ego od Korporacji Ha!art – zapowiedź